Kolory w przestrzeni publicznej na przykładzie małej architektury Komserwis w Brzegu Dolnym

Jak twierdzi badaczka Justyna Tarajko-Kowalska: „Współcześnie, wobec znacznego skomplikowania struktur miejskich, wzrasta rola barwy jako środka kształtowania ich wizerunku, decydującego o estetycznych walorach kompozycji i uwydatniającego jej treści funkcjonalno-użytkowe”. Dlatego również mała architektura, która dotychczas miała barwy neutralne, ewoluuje w kierunku żywych kolorów.

Funkcje kolorów w przestrzeni publicznej
Cytowana we wstępnie Justyna Tarajko-Kowalska w publikacji pt. „Kolor w miejskiej przestrzeni publicznej” pisze o kilku najważniejszych funkcjach barwy. Prześledźmy je, by uświadomić sobie, że kolor jest niezbędnym elementem kreowania funkcjonalnej, estetycznej i uporządkowanej przestrzeni publicznej. Kolor ma na celu:

- Wzmocnienie i dopełnienie organizacji przestrzeni miejskiej: uwydatnia formę, podkreśla ważne elementy kompozycyjne, wizualnie zmienia proporcje.

- Przeciwdziałanie monotonii.

- Wizualną integrację, jeśli brak jest innych czynników jednoczących np. podobieństwa formy lub kształtów.

Badaczka apeluje, by pojedyncze kolorystyczne elementy wprowadzane do przestrzeni publicznej, komponowały się z całością: „(...) posadzki (nawierzchnie różnych typów – piesze, jezdne, utwardzone, zielone), ściany (fronty budynków, mury oporowe, ogrodzenia, a także zwarte zadrzewienia i żywopłoty, sklepienie (niebo, korony drzew, zarysy gzymsów, zadaszenia) oraz elementy wolno stojące (mała architektura) (…). Każdy z tych elementów posiada swój własny kolor, który powinien być świadomie uwzględniony w planowanej kompozycji przestrzennej”.

Kolor w przestrzeni publicznej i psychologia
Kolor ważny jest też z psychologicznego punktu widzenia. Justyna Tarajko-Kowalska twierdzi, że: „(...) dostarcza odpowiednich bodźców psychicznych – przede wszystkim takich, które będą sprzyjać dobremu samopoczuciu i odczuciu zadowolenia estetycznego”. Istnieją ogólne reakcje na poszczególne kolory, o czym wspominała m.in. znana projektantka Jadwiga Husarska-Sobina. Jako przykład podaje zielony kolor, z którym mamy pierwotne skojarzenia związane z lasem i relaksem. Barwa ta rekomendowana jest więc do przestrzeni wypoczynku. Oto kilka innych uniwersalnych konotacji związanych z poszczególnymi kolorami:

Biały - komunikuje koncepcję czystości i neutralności
Żółty - zachęca do uwagi, uczenia się
Czerwony - działa pobudzająco, przyciąga uwagę
Bordowy - przekazuje ciepło i tradycję
Lazurowy - działa relaksująco
Niebieski - zapewnia bezpieczeństwo i niezawodność
Pomarańczowy - budzi entuzjazm i radość

Możemy więc dobierać kolory w zależności od głównej funkcji, jaką chcemy, by dana przestrzeń spełniała. Cytowana badaczka podkreśla też, że od właściwie dobranej barwy, zależy też to, jak szybko adaptować się będą użytkownicy w danym miejscu.

Kolor i mała architektura Komserwis – realizacja w Brzegu Dolnym

Prześledziliśmy już zasady dobierania koloru do przestrzeni publicznej z naukowego punktu widzenia, czas przedstawić praktyczne rozwiązania z zakresu małej architektury. Dobrym przykładem są kolorowe siedziska Fin Komserwis, które znalazły się wokół biblioteki „Tama” w Brzegu Dolnym.

Kolekcja Fin powstała z myślą o nowoczesnych przestrzeniach. Seria ta składa się z modułowych ławek różnej wielkości, które można łączyć w większe konstrukcje. Każdy z tych produktów ma siedzisko z drewna egzotycznego oraz konstrukcje ze stali lakierowanej w kolorze niebieskim RAL 5012. Niektóre modele mogą być wyposażone w panele fotowoltaiczne.

Do realizacji w Brzegu Dolnym wybrano ławki miejskie z kolekcji Fin, zmieniając bazową barwę konstrukcji na inne odcienie niebieskiego oraz zielonego. Jak wspominała Elżbieta Dworak w artykule na blogu Komserwis:

- Kolory zostały dostosowane do poszczególnych etapów ścieżki edukacyjnej, dzięki temu nie tylko cieszą oko, ale także uczą.

Dodajmy też, że wybrana kolorystyka sprawiła, że ławki Fin doskonale pasują do projektu zieleni wokół, który nawiązuje do łąk nadodrzańskich. Nie ma tu tradycyjnych kolorowych rabat kwiatowych, postawiono na zielone kępy traw ozdobnych.

Meble miejskie z reguły funkcjonują w stonowanej palecie barw i często jest to doskonałe uzupełnienie przestrzeni np. reprezentacyjnych. Warto jednak podkreślić, że pojawia się nowy trend wprowadzania żywych kolorów np. ławek parkowych do przestrzeni publicznej. Jak ze wszystkimi nowinkami bywa, trzeba je odpowiednio dostosować do danej przestrzeni. Kolor mebli miejskich nie ma być celem samym w sobie, a harmonijnym uzupełnieniem całej kompozycji.