Zasady dobrego oświetlenia ulicznego

Share |

Rozwój nowoczesnych technologii, a także rosnąca presja na stosowanie rozwiązań energooszczędnych powodują, że fachowcy zajmujący się oświetleniem ulicznym stają dzisiaj przed koniecznością odpowiedzi na wiele istotnych pytań. Na co zwrócić uwagę przy wyborze opraw drogowych i ulicznych? Czy wybrać do nich stateczniki elektroniczne czy elektromagnetyczne? Czy skoro już niebawem do historii odejdzie część, tak popularnych obecnie, lamp wyładowczych, jedyną alternatywą jest dla nich oświetlenie LED?

Wybór oprawy
Sercem oprawy jest jej optyka. Dlatego też tak ważna jest jakość materiału, z którego jest wykonany odbłyśnik. Jego parametry przekładają się na praktyczne aspekty całej inwestycji: dobra optyka opraw ulicznych w połączeniu z najnowszymi technologiami stosowanymi podczas produkcji źródeł światła, gwarantuje między innymi mniejszą ilość słupów oświetleniowych, a co za tym idzie – mniejsze koszty. Warto również pamiętać o szczegółach, takich jak płaskie szyby w oprawach, które gwarantują właściwy rozsył światła - kierowanego prostopadle względem drogi, a nie na boki. Praktyka dowodzi, że najlepsze efekty daje zastosowanie stateczników elektronicznych, które zapewniają stabilizację pracy lampy. Przy nagłych zmianach napięcia dają one lepszą ochronę lampy, jak również wydłuża o 10-15% czas jej życia. Statecznik elektroniczny pobiera stałą moc przez cały czas jej życia. Natomiast w przypadku stateczników elektromagnetycznych – wartość ta rośnie z czasem, co oznacza wzrost zużycia energii. Oprócz wymienionych powyżej zalet, odpowiednie stateczniki elektroniczne zapewniają także możliwość płynnej regulacji strumienia świetlnego, co znowu przekłada się na większą oszczędność energii.

...Światło żółte czy białe?
By odpowiedzieć na to pytanie, musimy sięgnąć w przeszłość, gdy światło żółte stało się powszechnie stosowane na ulicach naszych miast. Stało się tak, gdyż w tamtych czasach – kilkadziesiąt lat temu – stawiano przede wszystkim na funkcjonalność – orientację i dobrą widoczność (także w trudnych warunkach pogodowych, jak mgła, deszcz czy śnieg). Wkrótce jednak zaczęto nadużywać światła żółtego - nie ma przecież żadnego sensu, by oświetlało ono na żółto np. śnieg w osiedlowej alejce. Obecnie rozwiązania w dziedzinie oświetlenia zewnętrznego nie muszą już bazować tylko na żółtym świetle. Istnieje alternatywa, która w znacznie lepszym stopniu łączy jakość światła dziennego z energooszczędnością, właściwą dla wysokoprężnych lamp sodowych. Tą alternatywą jest wysokiej jakości białe światło. Jedną z wielu oczywistych korzyści, jakie białe światło daje w porównaniu ze światłem żółtym, jest postrzeganie otoczenia jako jaśniejszego i bardziej naturalnego.

Wiele testów pokazuje, że otoczenie w białym świetle jest preferowane przez większość ludzi, którzy odbierają je jako bardziej przyjemne. Wiąże się to również z ogólnym poczuciem większego bezpieczeństwa. Łatwiejsze rozpoznawanie ludzkich twarzy i innych szczegółów zmniejsza ryzyko sytuacji, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo przechodniów czy kierowców. Warto też pamiętać, że wysokiej jakości światło białe wpływa na polepszenie jakości nagrań telewizji przemysłowej (na przykład kamer bezpieczeństwa). Dzięki zwiększeniu widoczności dla motocyklistów, pieszych i rowerzystów, także drogi stają się bardziej bezpieczne. Badania pokazały, że białe światło umożliwia kierowcom obserwowanie ruchu na poboczu z większej odległości, co daje im więcej czasu na hamowanie.

Białe i energooszczędne - czyli zasady dobrego oświetlenia ulicznego

Rewolucja led’owa
Zgodnie z powszechną opinią, diody emitujące światło są przyszłością oświetlenia. Pojawia się jednak pytanie, czy technologia LED jest już teraz optymalnym rozwiązaniem dla wszystkich bez wyjątku aplikacji? Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy uświadomić sobie, że skuteczność świetlna źródeł LED rzędu 150 lm/W, jak i specyficzna temperatura barwowa (np. 5600K, dla źródeł LED o temperaturze barwowej 3000K stosowanej np. w oświetleniu zewnętrznym, skuteczność świetlna wynosi około 110 lm/W) dotyczą jedynie samego elementu generującego promieniowanie. Jeśli taki element zamkniemy w oprawie, czyli zasłonimy optyką, na której również są straty, wówczas skuteczność świetlna takiego systemu może spaść do 60-65 lm/W.

Zestawiając tę wartość z ponad dwukrotnie większą skutecznością świetlną (140 lm/W i więcej), jaką charakteryzują się źródła wyładowcze, trzeba uczciwie przyznać, że w tej chwili nie ma technologicznej możliwości zaprojektowania alternatywnej i energooszczędnej oprawy LED. Oprawa taka musiałaby pobierać więcej mocy, dając podobną ilość światła, co oprawa wyładowcza lub – przy zbliżonej mocy elektrycznej – wytwarzałaby dużo mniej promieniowania widzialnego. Zewnętrzne oprawy LED doskonale sprawdzą się przy oświetleniu mniejszych uliczek, dróg osiedlowych, alejek parkowych czy parkingów, gdzie natężenie oświetlenia rzędu 5-10 lx w zupełności wystarcza. Oprawy Philips Mini Iridium LED, City Spirit LED czy UrbanLine świetnie spełniają to zadanie, będąc jednocześnie alternatywą dla zbędnych w tych miejscach opraw sodowych czy rtęciowych o większych mocach.