Ku górze - ośmiokondygnacyjny budynek w konstrukcji z drewna

Bad Aibling na obszarze około 70 ha, na którym dawniej znajdowało się lotnisko wraz z bazą wojskową, w otoczeniu natury i ekomiasta swoją działalność budowlaną prowadzi firma B&O Gruppe. To za jej sprawą w sąsiedztwie pasywnych domów jedno- i dwurodzinnych wzniesiono dwa wielokondygnacyjne budynki o drewnianej konstrukcji, które dzięki innowacyjnym rozwiązaniom wyznaczają nowe trendy we współczesnym budownictwie pod względem komfortu, ekonomiczności oraz fizyki budowlanej.

W kwietniu 2011 roku rozpoczęto planowanie, a następnie budowę ośmiokondygnacyjnego budynku sięgającego prawie 25 metrów wysokości. Budynek ten ze względu na swoją niecodzienną wysokość pretenduje do miana najwyższej konstrukcji drewnianej wzniesionej na terenie Niemiec. Cała konstrukcja nośna budynku jest wykonana z drewna, tylko niektóre elementy klatki schodowej, ze względów bezpieczeństwa ogniowego, zrobiono z betonu. Również elewacja w większości powstała z elementów drewnianych i jedynie miejscami została uzupełniona o tynk. System budynków z drewna opracowany przez firmę Huber & Sohn GmbH & Co. KG, w opinii specjalistów biorących udział w projekcie, stanowi idealne rozwiązanie w wypełnianiu luk w architekturze wielkich aglomeracji. Po pierwsze ze względu na strzelistą budowę można uzyskać więcej powierzchni, a zarazem więcej przestrzeni wokół, po drugie zastosowanie prefabrykatów skraca diametralnie czas budowy. W konsekwencji, wskutek użycia elementów prefabrykowanych, uciążliwość związana z używaniem ciężkiego sprzętu na placu budowy zostaje zredukowana do minimum.

Ośmiokondygnacyjna konstrukcja z drewna dyktuje nowe kryteria w budownictwie
Projekt realizowany w miejscowości Bad Aibling stanowi wyraźny dowód na to, jakim potencjałem oraz możliwościami dysponuje nowoczesne budownictwo mieszkalne w zakresie konstrukcji drewnianych. Zastosowanie innowacyjnych, stworzonych przez specjalistów modułów ściennych oraz elewacyjnych wraz ze specjalnymi materiałami izolacyjnymi i okładzinami sprawiło, że budowanie wysokich konstrukcji drewnianych stało się możliwe. Wraz z nowelizacją ustawy budowlanej oraz wdrożeniem wytycznych dotyczących wznoszenia budowli o konstrukcjach drewnianych już w roku 2002 powstały w Niemczech uregulowania prawne dotyczące wielokondygnacyjnych budynków z drewna. W praktyce otworzyło to drzwi nie tylko firmom, ale całemu przemysłowi budowlanemu, stawiając przed nimi wiele nowych zadań i kwestii do rozwiązania. Na początku zdecydowano się na budowanie domów o średniej wysokości, które, zgodnie z wymaganiami prawa budowlanego, musiały wykazywać się cechami 4. klasy budowlanej i konstrukcji wysoce ognioodpornej. Dlatego specjalnie dla budynków w Bad Aibling powstał całościowy program ochrony ogniowej, który przetestowano, a następnie zaakceptowano. Ułatwiło to w znacznym stopniu rozwój koncepcji wysokościowych budynków z drewna. Ponieważ ustawa budowlana dla budynków wykazujących się cechami 5. klasy, o wysokości podłogi wyższej niż 13 metrów, wymaga budowania konstrukcji ognioodpornych z uwzględnieniem wszystkich dodatkowych wymagań względem ogniotrwałości użytych materiałów, zastosowano specjalne materiały izolacyjne oraz innowacyjne rozwiązania architektoniczne.

Izolacja przy użyciu trudnopalnych płyt z wełny mineralnej
Ponieważ wszystkie nośne elementy ośmiokondygnacyjnego budynku musiały być wykonane z materiałów o wysokiej odporności ogniowej (klasa 90+K260), otrzymały z każdej strony ognioodporną ochronę w postaci trudnopalnej okładziny i materiałów izolacyjnych. Nośne elementy elewacji są prefabrykatami wykonanymi przez firmę Huber & Sohn z Bachmehring. Bazują na ścianie szkieletowej o konstrukcji z naturalnego drewna litego usztywnionej dodatkowo ramami drewnianymi, z obustronnie mocowanymi płytami gipsowo-włóknowymi firmy Fermacell. W celu zapewnienia odpowiedniej izolacji użyto trudnopalnych płyt z wełny mineralnej („Woodrock 035“ firmy Rockwool), które charakteryzują się temperaturą topnienia powyżej 1 000°C. Stanowią one niesamowitą izolację, wykazują właściwości hydrofobowe oraz są trwałe i stabilne. Płyty „Woodrock 035“ stosowane w połączeniu z poszyciem Fermacell tworzą zintegrowany system zewnętrznej ochrony ogniowej.

Konstrukcja wybitnie ognioodporna
Od wewnątrz przewidziano ochronę ogniową w postaci dwuwarstwowego poszycia płyt gipsowo-włóknowych firmy Fermacell. Płyty te gwarantują odpowiednią ochronę w zależności od konstrukcji, nawet na poziomie F120, i zostały zakwalifikowane zgodnie z normą EN 13501 jako trudnopalne elementy budowlane o klasie ogniowej A2. Poza tym firma Fermacell dysponuje certyfikatami nadzoru budowlanego w kontekście kryterium ogniowego dla nadbudowy kondygnacji i poszycia płyt stosowanych w budynkach wielokondygnacyjnych o konstrukcji drewnianej na poziomie K60. W ramach rozwoju oraz optymalizacji nowych elementów budowlanych przeznaczanych do wielopiętrowych budynków z drewna firmy partnerskie Huber & Sohn, Fermacell i Rockwool przeprowadziły szereg testów, które jednoznacznie podkreśliły funkcjonalność systemu oraz dały dowód na to, że jest w pełni bezpieczny i przeznaczony do masowego użycia.

Krótki czas budowy dzięki prefabrykacji elementów
W ciągu 5 tygodni firma Huber & Sohn GmbH & Co. KG stworzyła prefabrykowane elementy elewacji włącznie z wbudowanymi oknami. Montaż ośmiopiętrowej konstrukcji zajął zaledwie 3,5 tygodnia. „Dzięki ścisłej współpracy ze wszystkimi firmami uczestniczącymi w przedsięwzięciu projekt budowy był stale monitorowany, również pod względem ekonomicznym. Budynek został tak zaprojektowany, że nadaje się zarówno to tworzenia mieszkań jedno- lub dwukondygnacyjnych, jak i powierzchni biurowych. Budynek zawiera zaledwie kilka ścian nośnych, co pozwala dostosować plany poszczególnych kondygnacji do indywidualnego zapotrzebowania odbiorców”, mówi Josef Huber. Efekt połączenia sił fizyki, aspektów ekologicznych oraz, co ważniejsze, komfortu mieszkania był możliwy jedynie dzięki spójnej koncepcji zastosowania trzech materiałów: drewna, włókien gipsowych oraz wełny mineralnej. Z jednej strony elementom stawiano wysokie wymogi ochrony ogniowej, z drugiej testowano je pod względem izolacyjności i dźwiękoszczelności. Sprawdziły się idealnie.

Aby osiągnąć optymalne zużycie ciepła przy zastosowaniu standardów budownictwa pasywnego, podjęto decyzję, że budynek w Bad Aibling będzie posiadał warstwę izolacyjną o grubości 240 mm, która zostanie całkowicie wbudowana w elewację. Dzięki realizacji tego projektu firma B&O Gruppe udowodniła, że drewno idealnie nadaje się również do budownictwa wielokondygnacyjnego oraz że skutecznie może zastępować tradycyjne materiały, takie jak: beton, stal czy cegłę.

Tablica informacyjna budowy
Inwestor: B&O Gruppe, Bad Aibling
Jednostka projektowa: SCHANKULA Architekci/Inżynierowie, Monachium
Projekt konstrukcji nośnej/ Ochrona ogniowa: Bauart Konstruktions GmbH & Co. KG, Monachium
Ochrona akustyczna: Ift Schallschutzzentrum, Rosenheim
Elementy drewniane: Huber & Sohn GmbH & Co. KG, Bachmehring
Zarządzanie jakością: Instytut Materiałoznawca Uniwersytetu Technologicznego w Monachium Prof. nadzw. dr inż. Stefan Winter
Wsparcie techniczne, Izolacja elewacji: Deutsche Rockwool Mineralwoll GmbH & Co. OHG, Gladbeck
Ognioodporne poszycie ścian: Fermacell GmbH, Duisburg