Ekologiczne zużycie wody w obiektach edukacyjnych. Jak to robią w innych krajach?

Szkoły i przedszkola wprawdzie wiele uczą o ekologii, ale same często bywają mało ekologiczne. Poziom zużycia wody w tych placówkach rzadko uznać można za zgodny z zasadami poszanowania środowiska. W krajach Europy Zachodniej potrzebę dbania o zmniejszenie zużycia wody dyrektorzy placówek oświatowych zauważają od dawna. Przykładem mogą być norweskie obiekty edukacyjne, czy ośrodek szkoleniowy w Szwecji, gdzie zainstalowano inteligentną, ekologiczną armaturę marki Oras.

Dlaczego w polskich szkołach nie dba się o ekologiczny poziom zużycia wody? Przyczyn jest kilka. Uczniowie mają złe nawyki. O tym, by nie zużywać niepotrzebnie zbyt dużych ilości wody jeśli w ogóle pamiętają to raczej w domu, gdzie mogą liczyć na przypomnienie ze strony rodziców. W szkolnych i przedszkolnych łazienkach dzieci zazwyczaj okręcają kran na pełną moc, i nie dbają o to ile wypłynie wody. Mało ekologiczne są też same krany. Zazwyczaj armatura montowana w obiektach edukacyjnych to najtańsze modele baterii pozbawione jakichkolwiek rozwiązań oszczędzających wodę. W efekcie rachunki za wodę i prąd potrzebny na jej ogrzanie obciążają i tak już napięty budżet placówki.


Pewną barierą jest także postrzeganie problemu przez osoby zarządzające placówką. W ostatnich latach świadomość ekologicznych rozwiązań jakie zastosować można w budynku znacznie się poprawiła. Choć zazwyczaj ogranicza się do termoizolacji i wymiany oświetlania. - O zmniejszeniu zużycia wody myśli się jeszcze zbyt mało. Tymczasem w najbardziej rozwiniętych krajach europejskich oszczędzająca wodę armatura to podstawa wyposażenia placówki edukacyjnej – przyznaje Marek Biały, dyrektor firmy Oras w Polsce.


Jak to robią za granicą?
Oras, który od lat produkuje armaturę zaprojektowaną tak, by w łatwy sposób oszczędzała wodę za użytkowników wyposażył wiele obiektów edukacyjnych. Przykładem jak ważne jest ekologiczne podejście do zużycia wody może być norweska szkoła w miejscowości Svolvaer. Placówka należy do położonej na północy Norwegii gminy Vagan. Gmina jako cel postawiła sobie, że znajdzie się w krajowej czołówce pod względem rozwoju. Wprowadzając jakiekolwiek zmiany wybierano więc najnowocześniejsze rozwiązania i technologie. W ramach renowacji szkoły zainstalowano bezdotykową armaturę marki Oras. Inteligentne baterie sterowane elektronicznym sensorem pojawiły się przy umywalkach szkolnych i w szatniach z prysznicami. - Chcieliśmy stworzyć nowoczesną i elastyczną szkołę, która gotowa jest na wyzwania przyszłości. Pod względem higieny i czystości szkoła to bardzo wrażliwe środowisko. Zależało nam, aby w budynku szkoły funkcjonowały baterie bezdotykowe – wyjaśnia Johnny Mosand, kierownik projektu w wydziale nieruchomości gminy Vagan. Remont zakończył się w minionym roku szkolnym. Oficjalnego otwarcia obiektu dokonał osobiście król Norwegii Harald V. Placówka, w której uczy się ponad 500 uczniów, uznawana jest za najbardziej nowoczesną szkołę w Norwegii.

Baterie bezdotykowe, poza wymiernymi korzyściami w oszczędzaniu wody i prądu zapewniają jeszcze jeden element, ważny szczególnie w miejscach zbiorowej edukacji – wysoki poziom higieny. Ponieważ uruchomienie strumienia wody odbywa się tu bez konieczności dotykania kranu – użytkownik jedynie przysuwa dłonie pod wylewkę, a woda sama zaczyna płynąć – armatura taka gwarantuje bezpieczeństwo pod względem sanitarnym. Z tego powodu bezdotykowe baterie Oras instalowane są często w skandynawskich przedszkolach, jak m.in. w placówce Steinvegen w norweskim mieście Leksvik. Prywatna placówka postawiła na to, by zapewnić dzieciom zdrowe, bezpieczne i przyjazne na co dzień otoczenie. Sterowane bezdotykowo baterie Oras Electra, które zainstalowano przy wąskich przedszkolnych umywalkach posiadają dodatkowo funkcję ustawienia stałej temperatury, co chroni dzieci przed poparzeniem zbyt gorącą wodą.


Ekologiczne rozwiązania nie tylko dla dzieci
Z inteligentnego sterowania wodą korzystać można nie tylko podczas mycia rąk. Nowa generacja armatury natryskowej to panele prysznicowe uruchamiane przez czujnik. Oszczędzają wodę jeszcze wydajniej niż popularne dotychczas baterie z przyciskiem czasowym, spotykane na basenach i w siłowniach. W ośrodku szkoleniowym Gerdahallen założonym przy uniwersytecie w szwedzkim mieście Lund przygotowuje się do wykonywania zawodu trenerów fitness, masażystów, rehabilitantów. Ośrodek posiada także część dostępną nie tylko dla studentów – sale do ćwiczeń i zajęć sportowych. Łazienki w części natryskowej wyposażono w bezdotykowe panele Oras Electra. Armaturę charakteryzuje bardzo niski poziom zużycia wody, gdyż leci ona jedynie wówczas, gdy użytkownik znajduje się bezpośrednio pod prysznicem. Na czas namydlania lub mycia włosów można odsunąć się od panelu i woda przestaje płynąć. Ponowne zbliżenie w zasięg fotokomórki uruchamia strumień o tej samej temperaturze wody.


Eko czyli ile mniej wody?
Jakie oszczędności daje inteligenta armatura? Panele prysznicowe sterowane elektronicznym czujnikiem zużywają 11 l/min, podczas gdy klasyczne natryski mają zużycie wody na poziomie 19 l/min. Podobnie wygląda to w przypadku baterii umywalkowych. Powszechnie stosowane z jednym uchwytem zużywają w ciągu 1 minuty ok. 12 litrów, tymczasem baterie bezdotykowe zmniejszają ilość wypływającej wody o połowę, nie obniżając komfortu użytkowników. Poziom zużycia wody w kranach bezdotykowych wynosi nie więcej niż 6 l/min.

Podsumowanie tych oszczędności w wydatkach na wodę i prąd w skali roku daje wyraźną ulgę w budżecie placówki edukacyjnej. A tych w Polsce mamy blisko 52 tys., biorąc pod uwagę jedynie oficjalnie zarejestrowane przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne (dane: GUS, Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2011/12). I jak podkreślają wszyscy dyrektorzy obiektów edukacyjnych w których zainstalowano inteligentne baterie Oras szkoły stają się bezpieczniejsze i bardziej higieniczne dla dzieci i dorosłych. Jako bonus, szkoła staje się też bardziej przyjazna dla środowiska i energooszczędna.