Triumf ceramiki z historią - wyniki konkursu Brick Award 2017

Już po raz trzeci jury prestiżowego konkursu Brick Award wyłoniło najciekawsze, innowacyjne obiekty architektoniczne w Polsce, które powstały z wykorzystaniem materiałów ceramicznych – cegieł konstrukcyjnych, elewacyjnych i dachówek. Dziesięć projektów zostało nagrodzonych bądź wyróżnionych w pięciu kategoriach w kolejnej lokalnej odsłonie konkursu. Grand Prix zdobyła pracownia BBGK Architekci za projekt Muzeum Katyńskiego w Warszawie. Gala wręczenia nagród Brick Award 2017 odbyła się 7 marca br. w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie.

Konkurs Wienerberger Brick Award już od trzynastu lat nagradza wyróżniające się, ceramiczne obiekty architektoniczne, pokazując światu nie tylko najwyższą jakoś materiału i projektu, ale również istotę synergii architektury i otaczającego ją środowiska. Lokalna edycja, będąca także eliminacjami do konkursu międzynarodowego, stawia na kunszt rodzimych architektów i nagradza tych, którzy doceniają ceramiczne tworzywo i potrafią czerpać z bogactwa jego form. Polski konkurs wyróżnia się na arenie międzynarodowej specjalną, dodatkową kategorią „Projekt bez realizacji”, nagradzającą najlepsze prace studentów stażem w renomowanych pracowniach architektonicznych i wzbogacenia swojego portfolio o niezbędne doświadczenie zawodowe.

W tegorocznej edycji Jury pod przewodnictwem arch. Ewy P. Porębskiej, w składzie: prof. dr hab. arch. Ewa Kuryłowicz, arch. Robert Konieczny, arch. Grzegorz Piątek, red. Piotr Sarzyński, arch. Tomasz Studniarek, arch. Piotr Śmierzewski, przyznało nagrody w pięciu kategoriach:

„Budynek mieszkalny”,
„Budynek użyteczności publicznej”,
„Renowacja/rekonstrukcja”,
„Budynek w zabudowie miejskiej/Urban infill/”,
oraz nagrodę w kategorii dodatkowej „Projekt bez realizacji” za pracę studencką.

GRAND PRIX oraz NAGRODY GŁÓWNE

Grand Prix Brick Award 2017 wraz z nagrodą główną w kategorii Renowacja/Rekonstrukcja zdobyło
Muzeum Katyńskie w Warszawie, autorstwa biura BBGK Architekci.

Zobacz projekt >>
Projekt zwrócił uwagę Jury ze względu na unikalną umiejętność wykorzystania walorów istniejącego obiektu dla wpisania nowej funkcji. To, co wyróżniało go na tle innych to także uzyskanie spektakularnego efektu architektonicznego za pomocą delikatnych, wrażliwych na otoczenie interwencji i wpisanie funkcji muzeum w powstałą w XIX wieku historyczną przestrzeń na Warszawskiej Cytadeli. Sąd konkursowy docenił wpływ jaki wywarł obiekt na otaczający krajobraz , w tym przecięcie historycznych wałów i stworzenie symbolicznej ścieżki od tablic z nazwiskami ofiar do schodów, prowadzących ku niebu i światłu.

Rudy Dom w Rudach projektu biura Toprojekt Marek Wawrzyniak został ogłoszony zwycięzcą w kategorii Budynek Mieszkalny.

O wyjątkowości tego projektu zadecydowała przede wszystkim konsekwentna koncepcja, polegająca na stworzeniu introwertycznego, zamkniętego pomiędzy ceglanymi ścianami wnętrza. Zbudowany na planie kwadratu dom podzielono na logiczne strefy funkcjonalne, z których na uwagę zasługuje wewnętrzny dziedziniec z głównym wejściem do budynku. Zdaniem Jury to właśnie subtelne otworowanie ceglanych ścian oraz brak widocznych na zewnątrz drzwi wejściowych mają decydujący wpływ na charakter domu. Dzięki wymurowaniu wszystkich ścian na bazie jednolitego wiązania krzyżowego z ręcznie sortowanych cegieł odpadowych, wątek ceglany przestaje być tylko ornamentem i staje się integralną częścią tektoniki budynku. Jury doceniło również zastosowanie materiału pochodzącego z lokalnych zakładów produkcyjnych oraz zmysłowy, podkreślający walory materiałów ceramicznych klimat architektury.

W kategorii Budynek użyteczności publicznej Jury postanowiło przyznać nagrodę główną Centrum Kulturalno-Rekreacyjnemu Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, autorstwa konsorcjum pracowni Consultor i Pracowni Ahor.

Za oryginalne powiązanie architektury z istotnym dla życia wsi elementami: ogniem, wodą i sacrum. Dodatkowym walorem było stworzenie projektu eleganckiego, umiejętnie wykorzystującego różne materiały budowlane i wykończeniowe, ale zachowującego przy tym stylistyczną jednorodność całości. Jury podkreśliło, że wyjątkowość Centrum Kulturalno-Rekreacyjnemu Muzeum Wsi Mazowieckiej przypomina, że architektura dedykowana wsi polskiej także zasługuje na estetyczną jakość.

W kategorii Budynek w zabudowie miejskiej nagrodzono Kompleks Hali Koszyki autorstwa pracowni JEMS Architekci.

Doceniony za kunszt, z jakim architekci połączyli zachowane i zrekonstruowane fragmenty secesyjnej hali targowej oraz nową zabudowę biurową z tkanką ścisłego śródmieścia Warszawy. Jury doceniło przywrócenie miastu tego długo zaniedbanego, a potem nieistniejącego miejsca publicznego, wysoką jakość jego architektury i dbałość o detale. Sąd konkursowy zwrócił również uwagę na fakt, iż część publiczna hali cieszy się dużą frekwencją, co świadczy o tym, że obiekt spełnia swoje zadanie, jako element warszawskiej tkanki miejskiej.

W kategorii Projekt bez realizacji – projekty przygotowane przez studentów kierunków architektonicznych, nagrodę otrzymał Michał Sapko reprezentujący Politechnikę Śląską za projekt Little Hamburg Hybrid Housing.

Nagrodę przyznano za stworzenie interesującej koncepcji obiektu łączącego różnorodne elementy funkcjonalne - budownictwa mieszkaniowego, zabudowy hostelowej oraz biur, sklepów, kawiarni i innych obiektów usługowych w postaci niezwykle ekspresyjnej formy architektonicznej. Sąd Konkursowy podkreślał istotę nawiązania do otoczenia - wieżowców Hamburga - wertykalnej formy projektowanej zabudowy. Zwycięzcę czeka dwumiesięczny płatny staż w renomowanej pracowni architektonicznej JEMS Architekci.

W tegorocznej edycji w kategorii dodatkowej Projekt bez realizacji wśród prac nadesłanych przez czynnych architektów (…) niebędących studentami kierunków architektonicznych Jury nie przyznało nagrody głównej.

WYRÓŻNIENIA

Wyróżnienie w kategorii Renowacja/Rekonstrukcja Jury przyznało Hali Koszyki w Warszawie, autorstwa pracowni JEMS Architekci.
Za rzetelność i troskę, z jaką projektanci potraktowali to, co zostało z pierwotnej architektury budynku oraz za przekonującą kreację konserwatorską, jakiej dokonali odtwarzając rozebraną część hali.

Wyróżnienie w tej kategorii otrzymała również pracownia Maćków Pracownia Projektowa za Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu.

W tym wypadku na szczególną uwagę zasługiwało zachowanie autentyczności dawnego budynku i doprowadzenie jego architektonicznej powłoki do stanu z okresu świetności przy bardzo nieznacznych i umiarkowanych współczesnych ingerencjach.

Z kolei Dom energooszczędny „Sun garden” w Poznaniu autorstwa pracowni Menthol Architects - Liliana Krzycka i Rafał Pieszko został wyróżniony w kategorii Budynek Mieszkalny

Za komponowanie elewacji z uwzględnieniem optymalnego wykorzystania energii słonecznej, kadrowanie widoków na otaczające brzozy, a także energooszczędność zastosowanych rozwiązań.

Sąd konkursowy przyznał także dwa wyróżnienia w kategorii Budynek użyteczności publicznej.
Pierwsze z nich otrzymała Siedziba Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku, autorstwa biura A-Plan bis.

Za wpisanie architektury budynku publicznego urzędu w zabytkowe otoczenie. Południowa, szklana elewacja kaskadowa, wyposażona w panele fotowoltaiczne, jest ukłonem w stronę współczesnych technologii sprzyjających wykorzystanie energii odnawialnych. Materiał ceramiczny użyty na pozostałych elewacjach stanowi oczywisty łącznik z historią, spełniając wymogi konserwatorskie i jest jednocześnie środkiem do uzyskania wymaganych współcześnie warunków technicznych we wnętrzu.

Hala Koszyki w Warszawie została wyróżniona również w tej kategorii za stworzenie efektownej przestrzeni na bazie zachowanej i zrekonstruowanej architektury oraz umiejętne połączenie rozmaitych funkcji (handel, gastronomia, usługi, biura). Warto podkreślić, iż choć Hala przez lata nie istniała, a jej charakter jest inny niż kiedyś, znów stała się miejscem pulsującym życiem, przyciągającym wielkomiejską atmosferą.

W kategorii dodatkowej Projekt bez realizacji – projekty nadesłane przez czynnych architektów (…) niebędących studentami kierunków architektonicznych Jury wyróżniło dwie prace polskich architektów.
Wyróżniono Zespół mieszkaniowo-usługowy przy ulicy Szwedzkiej w Warszawie autorstwa GRUPY 5 ARCHITEKCI.

Za umiejętną kontynuację skali i charakteru zabudowy historycznej Pragi oraz wykreowanie atrakcyjnej przestrzeni publicznej w otoczeniu nowej zabudowy mieszkalnej i reliktów zabudowy przemysłowej.

Wyróżnienie otrzymało także biuro ARCH_IT Piotr Zybura za Zespół sal gimnastycznych - Rozbudowę Zespołu Szkół Nr 5 - Budowę bloku sportowego wraz z salą do szermierki we Wrocławiu.

Jury szczególnie zwróciło na połączenie w jednej zwartej, prostej bryle dwóch niezależnie funkcjonalnych budynków: dostępnego z zewnątrz bloku szermierki oraz umieszczonego tuż nad nim, połączonego łącznikiem z istniejącą szkołą kompleksu sal sportowych. Prostocie formy towarzyszy konsekwentne i oszczędne użycie detalu architektonicznego. Zastosowana na elewacjach jasna cegła pełni rolę pośrednika pomiędzy budynkiem istniejącym i nowoprojektowanym, starym i nowym, tradycją i nowoczesnością.

***
Do tegorocznej edycji została zgłoszona rekordowa liczba prac, co pozwala z nadzieją patrzeć na rozwój i postrzeganie architektury ceramicznej. Polscy laureaci czterech głównych kategorii (projekty zrealizowane) zostaną zgłoszeni, jako oficjalni kandydaci do międzynarodowej edycji Brick Award 2018. Co istotne, wykorzystanie materiałów firmy Wienerberger nigdy nie było i nie jest warunkiem koniecznym do spełnienia przez uczestników konkursu.