Ekspozycja stała Muzeum Historii Polski

Share |

Rozpoczął się otwarty, międzynarodowy konkurs organizowany przez Muzeum Historii Polski, mający na celu opracowanie projektu plastyczno-przestrzennego ekspozycji stałej MHP. Punktem wyjścia są założenia programowe przygotowane przez zespół historyków z Instytutu Historii PAN, Instytutu Historycznego UW oraz konsultów polskich środowisk akademickich.

Ekspozycja ma przedstawiać najważniejsze wątki polskiej historii – państwa i narodu – ze szczególnym uwzględnieniem tematyki wolności – procesów kształtowania i funkcjonowania parlamentaryzmu, instytucji i ruchów obywatelskich, walki o wolność i niepodległość. Obejmuje to m.in. mechanizmy funkcjonowania republiki szlacheckiej, powstania narodowe, dzieje „Solidarności” i dwukrotną odbudowę niepodległości. Ekspozycja ma przyczyniać się do edukowania i kształtowania nowoczesnej wrażliwości patriotycznej, do kształtowania obywateli świadomych tradycji i zarazem otwartych na świat. Projektując ekspozycję stałą, należy unikać zarówno pułapki militaryzacji historii, jak i redukowania polskiego doświadczenia do cierpienia i martyrologii. Nie może to oznaczać jednak przemilczania bohaterskich, dramatycznych czy tragicznych kart naszych dziejów.

KLUCZOWE ELEMENTY NARRACJI

Autorom koncepcji ekspozycji stałej szczególnie istotne wydaje się zaakcentowanie trzech wątków, które powinny powracać na rozmaitych poziomach narracji i w różnych fragmentach wystawy stałej:

• Polacy i wolność, tj. dążenia mieszkańców państwa polskiego i jego ziem (w epoce zaborów i okupacji) do życia w wolności w jej różnych odmianach (swobody stanowe; swobody wyznaniowe; przywileje lokacyjne, fundacyjne; niepodległość i suwerenność państwa polskiego; tradycje polskiego parlamentaryzmu i swobody konstytucyjne; prawa człowieka i obywatela);
• tożsamość narodowa Polaków a tradycje współżycia i tolerancji w państwie lub środowiskach wieloetnicznych, wielokulturowych, wielowyznaniowych;
• polski udział i wkład w cywilizację oraz dziedzictwo Europy i świata, tj. wkład Polski i Polaków w procesy tworzenia i transferu wzorców oraz osiągnięć cywilizacyjnych oraz ich udział w korzystaniu z wartości i dóbr cywilizacji kręgu europejskiego a także pozaeuropejskiego.

UKŁAD EKSPOZYCJI

Zasadniczy podział ekspozycji głównej to podział na sześć epok lub najważniejszych okresów historycznych. Dla każdej epoki lub okresu przewidziana jest przestrzeń wystawiennicza zwana galerią:

1. Średniowiecze: od zarania dziejów polskich do 1505 r.
2. Wczesna nowożytność: 1505-1795
3. Epoka rozbiorowa: 1796-1914
4. Odzyskiwanie niepodległości i 20-lecie międzywojenne: 1914-1939
5. II wojna światowa 1939-1945
6. Okres powojenny – PRL i odzyskanie niepodległości: 1945-1989

Wskazane galerie zostaną uzupełnione o, otwierającą ekspozycję, przestrzeń Od Sarmatów do Słowian poświęconą pradziejom ziem polskich. Z kolei dwie przestrzenie zamykające będą obejmować ekspozycje Jak powstaje historia? (ukazującą najważniejsze wydarzenia ze współczesnej historii Polski po 1989) oraz Historia wokół nas (obrazującą zjawiska związane z kształtowaniem się i funkcjonowaniem tzw. kultury pamięci i świadomości historycznej Polaków).

Każdorazowo podział chronologiczny zostaje uzupełniony podziałem problemowym – dzielącym całość przestrzeni wystawy stałej na trzy podstawowe osie:
A. oś centralną, której ekspozycja będzie poświęcona problematyce rozwoju państwa polskiego i jego instytucji, a także zmaganiom Polaków o przywrócenie i utrzymanie jej suwerenności i niepodległości w latach niewoli (dalej nazywaną: „oś państwo-suwerenność-wolność”);
B. oś boczną dotyczącą problematyki kultura-społeczeństwo-tożsamość Polaków oraz rozmaitych grup etnicznych i religijnych zamieszkujących ziemie państwa polskiego (dalej: „oś kultura-społeczeństwo- tożsamość”);
C. oś boczną dotyczącą głównie problematyki gospodarki i materialnej sfery cywilizacji (dalej: „oś gospodarka- technika-życie codzienne”).

OCZEKIWANY ZAKRES PRAC KONKURSOWYCH

Na potrzeby Konkursu jego uczestnicy poproszeni zostaną o opracowanie wybranych elementów planowanej ekspozycji stałej:
1. układu funkcjonalno-przestrzennego całości ekspozycji,
2. zarysu koncepcji plastyczno-przestrzennej galerii „Dawna Rzeczpospolita”,
3. koncepcji przestrzeni „Wolne elekcje” w galerii „Dawna Rzeczpospolita”,
4. koncepcji przestrzeni „Kultura II RP” w galerii „Drogi do niepodległości i niepodległość (1914 – 1939)”,
5. koncepcji przestrzeni edukacyjnej (rozwiązania merytoryczno-plastyczne) dla dzieci w wieku od 4-9 lat.

ZAŁOŻONY METRAŻ EKSPOZYCJI STAŁEJ

Projektowana wystawa stała obejmie 6 500 m², z czego:
galeria „Średniowiecze: od zarania dziejów polskich do 1505 r.” 1000 m²
galeria „Wczesna nowożytność: 1505-1795 r.” 1200 m2
galeria „Epoka rozbiorowa: 1796-1914 r.” 1000 m2
galeria „Odzyskiwanie niepodległości i 20-lecie międzywojenne” 1000 m2
galeria „II wojna światowa 1939-1945 r.” 500 m2
galeria „Okres powojenny – PRL i odzyskanie niepodległości.” 1000 m2
przestrzeń Od Sarmatów do Słowian 300 m2
przestrzeń Jak powstaje historia? 100 m2
przestrzeń Historia wokół nas 200 m2
przestrzeń edukacyjna dla dzieci w wieku od 4-9 lat 200 m2

Skład Sądu Konkursowego
Oceny złożonych prac konkursowych dokona Sąd Konkursowy, powołany w składzie:

prof. Andrzej Rottermund – dyrektor Muzeum Zamku Królewskiego w Warszawie Przewodniczący Sądu Konkursowego,
prof. Jolanta Choińska-Mika – historyk z UW,
prof. Juliusz Chrościcki – historyk sztuki z UW,
Maciej Czeredys – architekt, sędzia referent,
prof. Jack Lohman – dyrektor Museum of London,
dr hab. Piotr Majewski – dyrektor Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, reprezentant MKiDN
Allan Starski – scenograf,
prof. Wojciech Tygielski – historyk z UW,
prof. Jerzy Zdrada – historyk z UJ.

Konkurs pod honorowym patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP – Pana Bogdana Zdrojewskiego

Więcej na temat konkursu, w tym szczegółowy regulamin, pod adresem: www.muzhp.pl/konkursplastyczny

Terminy:
Rozpoczęcie: 11 maj 2011
Termin rejestracji: 15 czerwiec 2011
Termin składania prac: siódmy listopad 2011
Zakończenie: szóstego grudnia 2011