Koncepcja rewitalizacji Muzeum Historycznego Mcchety w Gruzji

Pracownia Nizio Design International przygotowała na zlecenie Instytutu Polskiego w Tbilisi koncepcję rewitalizacji modernistycznego obiektu wraz z nowoczesną dobudową z przeznaczeniem na Muzeum Historyczne Mcchety w Gruzji. Mirosław Nizio zaprezentował projekt przed Prezydent Gruzji Salome Zurabiszwili podczas wizyty w Pałacu Prezydenckim w Tbilisi. Zaproponowana koncepcja, oparta na formule „żywej lekcji historii”, da zwiedzającym możliwość odkrywania i interpretacji artefaktów będących częścią kulturowego dziedzictwa Gruzji.



Ideą opracowanej przez Nizio Design International koncepcji jest poddanie rewitalizacji modernistyczno-funkcjonalistycznego budynku dawnego kina w Mcchecie. Architekci zaproponowali zachowanie pierwotnych elementów architektury i dekoracji: spiralnych schodów na zewnątrz i wewnątrz, figuratywnej reliefowej dekoracji na fasadzie oraz barwnej, ceramicznej dekoracji płaszczyznowej na ścianie dawnego foyer kina. Budynek o ekspozycyjno-widowiskowym przeznaczeniu, którego ostateczny kształt będzie efektem przeprowadzonej rewitalizacji oraz towarzyszący mu nowoczesny, nowo zaprojektowany obiekt o funkcji otwartego magazynu muzealnego, mają stanowić dwa skrzydła zespołu muzealnego. Między budynkami znajdzie się zewnętrzny dziedziniec – miejsce spotkań i działań artystycznych. Przeszklenie elewacji po obu stronach dziedzińca umożliwi efektowne wyeksponowanie zgromadzonych we wnętrzu zabytków w formie widocznego z zewnątrz lapidarium, a tym samym wprowadzenie zwiedzających w tematykę muzeum.



Rewitalizowany i nowo projektowany budynek połączy człon centralny, w którym zaplanowano hol główny i wejście. Z holu głównego do budynku ekspozycyjno-widowiskowego zwiedzający dostaną się przez rampę, obiegającą pozostałości dawnych murów, stanowiących symboliczny fundament muzeum. Przeszklona elewacja parteru pozwoli na obserwację z zewnątrz archeologicznych wykopalisk z fundamentami wczesnośredniowiecznej bramy miejskiej. Po przekroczeniu rampy zwiedzający przejdą do zrewitalizowanej klatki schodowej a z niej, krętymi schodami w górę, do zlokalizowanej w dawnym foyer kina przestrzeni wystaw czasowych. Strefę edukacyjną oddziela od niej ściana pokryta ceramiczną dekoracją z motywami gruzińskich zwyczajów ludowych.  Od strony sali edukacyjnej ściana będzie pełniła funkcję ekranu do projekcji. Charakterystyczny spadek podłogi pozwoli na kontynuowanie w tej przestrzeni jej dawnej kinowej funkcji. Na schodkowo zaaranżowanej widowni staną postumenty i ekspozytory do prezentacji historycznych eksponatów. Podłoga przeważającej części przestrzeni dawnej sali kinowej zostanie wypoziomowana, dzięki czemu projektanci wyodrębnią tu salę ekspozycyjną. W przeszklonych ekspozytorach wbudowanych w podłogę, umieszczone będą artefakty. Takie rozwiązanie pozwoli zwiedzającym wczuć się w rolę archeologów śledzących wykopaliska.



Oczyszczona z detali i uskoków modernistyczna bryła dawnego kina, uzupełniona przez wielkie płaszczyzny szkła, będzie tłem dla prezentacji kolekcji muzealnej. Zwiedzający zostaną współuczestnikami spektaklu, którego sceną będzie muzealna ekspozycja, a głównymi bohaterami - efektownie wyeksponowane artefakty. Po rewitalizacji we wnętrzu budynku zostaną wyodrębnione dwa poziomy. Górny będzie podzielony na trzy przestrzenie: ekspozycyjną, wystaw czasowych i edukacyjną. Osadzenie monumentalnej bryły górnej kondygnacji budynku na szklanej, na wskroś oświetlonej elewacji, da efekt lewitowania bryły.



Zaprojektowany przez zespół Mirosława Nizio nowy budynek, stanowiący element kompleksu architektonicznego, będzie nowoczesnym muzealnym magazynem z przestrzeniami naukowymi i administracyjnymi. Wielkie przeszklone ściany elewacji sprawią, że obiekt zyska unikatowy kształt monumentalnego ekspozytora. Będą tu eksponowane artefakty, którym nie zaszkodzi działanie promieni słonecznych, np. kamienne detale. Pozostałe historyczne obiekty trafią do magazynu poniżej poziomu gruntu. Architekci zaproponowali by znalazła się tu również przestrzeń audytoryjna oraz stała wystawa win poświęcona jednej z najstarszych na świecie, gruzińskiej tradycji produkcji trunku. Budynek o czystej i lekkiej formie wkomponowany jest w kontekst otaczającego go parku. Architektura kompleksu, wzbogacona o kontekst tematycznie powiązanych multimedialnych prezentacji wyświetlanych na ścianach i szybach oraz rozwiązania wystawiennicze, nawiązujące do sytuacji wykopalisk archeologicznych pozwolą zwiedzającym na zanurzenie się w historii i dadzą poczucie udziału w naukowych odkryciach.

Dzięki rewitalizacji istniejącego obiektu oraz nowo zaprojektowanemu budynkowi, Muzeum Historii Mcchety ma się stać dynamicznie funkcjonującym centrum edukacyjnym i naukowym. Projekt został opracowany na zlecenie Instytutu Polskiego w Tbilisi. Mirosław Nizio zaprezentował go podczas spotkania z udziałem Pani Prezydent Gruzji Salome Zurabiszwili, zorganizowanego przez Kancelarię Prezydenta Gruzji przy współpracy z Instytutem Polskim w Tbilisi oraz Agencją Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Gruzji