Koncepcja przebudowy Miejskiego Ośrodka Botanicznego w Zabrzu

Jest to wizja przyszłego rozwoju jednej z atrakcji Zabrza, która ze względu na swoją rangę i stan obecny wymaga zmian. Zakres opracowania obejmuje zagospodarowanie części terenu oraz projekt koncepcyjny przebudowy budynku istniejącej szklarni oraz dalszej jej etapowej rozbudowy na potrzeby ochrony i przywracania różnorodności biologicznej. Cały kompleks ma służyć nie tylko zwiedzającym, ale ma także być przydatny do celów edukacyjnych. W projekcie zaproponowano salę edukacyjną z miejscem na prezentacje, demonstracje i możliwość prób sadzenia. Przewidziano również strefę na stoły służące do segregacji nasion, pielęgnacji sadzonek oraz ich rozmnażania.

Cały kompleks zaprojektowano jako przeszkloną szklarnię z dachem dwuspadowym. Bryłę przełamuje klatka schodowa, na której wyeksponowano odciski paproci w węglu. Jest to odniesienie do dziedzictwa Śląska, który powstał dzięki węglowi: w sąsiedztwie MOB znajdują się liczne kopalnie. Odcisk paproci to także odniesienie do roli roślin, jaką pełnią w naszym życiu: kiedyś przyczyniły się do powstania węgla, dziś są nam potrzebne, troszczymy się o nie, eksponujemy i doceniamy. Nad głównym wejściem do MOB zaprojektowano salę edukacyjną jako prostopadłościan pokryty drewnem, wkomponowany w główny budynek szklarni. Obok szklarni jako jeden z etapów zaproponowano niewielki budynek usługowy gastronomiczny. Miałby on obsługiwać gości i jednocześnie pozwalać na serwowanie potraw w części szklarni podczas wyjątkowych imprez w czasie poza godzinami zwiedzania. Taki pomysł miałby pozwolić na wzajemne wsparcie funkcji komercyjnych z edukacyjnymi. Koncepcja rozbudowy Miejskiego ogrodu botanicznego została przewidziana jako 3 etapowa.

Koncepcja zakłada w pełni współczesne i ekologiczne podejście do projektowania zrównoważonego. Na dachu zaproponowano ogniwa fotowoltaiczne, ruchome panele szklane mają służyć do regulacji temperatury w szklarni latem, zaproponowano także minispalarnię bioodpadów na potrzeby generowania ciepła. Biomasa miałaby być pozyskiwana z odpadów i części roślin z terenu całego terenu Ośrodka Botanicznego. Budynek ma pełnić ważen funkcje edukacyjne od wejścia poprzez całą drogę wewnątrz, aż po wyjście na dach części gastronomicznej, gdzie zaproponowano zielony dach oraz ule dla pszczół.

Projekt koncepcyjny Miejskiego Ośrodka Botanicznego (MOB) zrealizowano dla miasta Zabrze w 2018 roku.

Projekt
STUDIO BB ARCHITEKCI

Architekci

Tomasz Bradecki,
Barbara Uherek-Bradecka,
Paweł Gembalczyk,
Julia Ledwoń.

Miejski Ośrodek Botaniczny zaprojektowano jako ogromny kompleks z przeszkloną szklarnią. Bryłę przełamuje klatka schodowa, na której wyeksponowano odciski paproci w węglu. Rozbudowa Miejskiego Ogrodu Botanicznego została przewidziana jako 3 etapowa, gdzie w pierwszym etapie przebudowano już istniejące szklarnie oraz obiekt kotłowni.

ETAP 1
powierzchnia użytkowa: 802, 15 m²
powierzchnia zabudowy: 503,28 m²
kubatura: 10 588,38 m³
konstrukcja : budynek szklarni wykonany w technologii szkieletu stalowego. Przewiduje się układ ramowy budynku.
materiały wykończeniowe : płyty fasadowe HPL, okładzina z drewna

W późniejszym czasie planuje się budowę drugiego segmentu szklarni o dwóch kondygnacjach wraz z całym zapleczem technicznym. Natomiast w ostatnim, trzecim etapie zaplanowano budowę budynku usługowego wraz z zapleczem sanitarnym.

ETAP 2
powierzchnia użytkowa: 1 130,72 m²
powierzchnia zabudowy 761,29 m²
kubatura: 10 125,157 m³
konstrukcja : drugi segment szklarni w konstrukcji stalowej składającej się z 6 ram, przekrytej dachem dwuspadowym oraz zaplecze techniczne przekryte dachem płaskim.
materiały wykończeniowe : płyty fasadowe HPL, tynki cienkowarstwowe o kolorystyce dającej efekt deski, stolarka zewnętrzna aluminiowa

ETAP 3
powierzchnia użytkowa: 159,11 m²
powierzchnia zabudowy 228,06 m²
kubatura: 2 098,8 m³
konstrukcja : budynek usługowy zaprojektowano jako parterowy w technologii tradycyjnej
materiały wykończeniowe : stolarka zewnętrzna aluminiowa, tynki cienkowarstwowe o kolorystyce dającej efekt deski.

PODSUMOWANIE
Efektem końcowym jest budynek szklarni specjalistycznej przekrytej dachem dwuspadowym z kotłownią oraz budynek usługowy parterowy. Sam budynek został podzielony na 3 części: szklarniową, szklarniowo-edukacyjną i techniczną. Dodatkowymi elementami są nadwieszony kubik w formie prostopadłościanu przekryty dachem płaskim oraz skrzydło zawierające klatkę schodową w formie prostopadłościanu o przekryciu dachem płaskim.

RAZEM
powierzchnia działki: 4 206 m²
powierzchnia użytkowa: 2 091,98 m²
powierzchnia zabudowy: 1 492,63 m²
konstrukcja: budynek szklarni wraz z drugim segmentem w konstrukcji stalowej z dachem dwuspadowym, a budynek usługowy zaprojektowano w technologii tradycyjnej