Za-mieszkanie 2012

„ZA-MIESZKANIE 2012” to projekt poświęcony zmianom, jakie zaszły we współczesnej architekturze mieszkalnej. Ekspozycja nawiązuje do „Wystawy architektury i wnętrz w otoczeniu ogrodowym”, która odbyła się w Krakowie w 1912 w bezpośrednim sąsiedztwie nieistniejącego wtedy jeszcze gmachu Muzeum Narodowego w Krakowie na terenach przylegających do Błoń i Parku Jordana.

W stulecie tego bezprecedensowego wydarzenia, które w znacznym stopniu ukształtowało architektoniczny obraz drugiej Rzeczpospolitej (a pośrednio także Polski powojennej), stawiamy pytanie o stan obecny architektury mieszkalnej w Polsce w kontekście przemian zachodzących w miastach po 1989 roku. Jako przedmiot analizy wybieramy Kraków i jego okolice, jako ośrodek, w którym można rozpoznać wszystkie najważniejsze procesy urbanistyczne (gentryfikacja, suburbanizacja, urban sprawl).

Rdzeń ekspozycji stanowić będą modele (przygotowane w skali 1:25) zestawiające propozycje domów z 1912 roku z rozwiązaniami współczesnymi, wybranymi pod kątem reprezentacji problemów społecznych i urbanistycznych (np. mieszkanie w bloku na osiedlu zamkniętym, willa podmiejska, Dom szeregowy na przedmieściu, blok z wielkiej płyty). W części historycznej fizycznie przywołane zostaną domy w skali 1:25, a ich wnętrza pokazane na powiększeniach fotografii oryginalnych wnętrz. Część współczesna będzie odwróceniem części historycznej: w modelach zostaną pokazane wnętrza mieszkań i domów, wraz z fragmentem elewacji. Na ścianach natomiast fotografie budynków i ich otoczenia wraz z widokami z okien.

Ważnym aspektem planowanej ekspozycji jest odwołanie się także do elementu ogrodowego – pytania na ile w dzisiejszym Krakowie, oferowane mieszkańcom typy budynków , gwarantują dostęp do przestrzeni zielonych, jak odbija się to w wizerunku miasta,  jako pewnej architektonicznej i urbanistycznej całości. Wystawie towarzyszyć będzie instalacja ogrodowa (planowana w przestrzeni przed wejściem do Gmachu Głównego MNK). Główną ideą projektu zatytułowanego „Polskie ogrody przydomowe” jest zestawienie rzeczywistości ogrodu współczesnego (trawnik i tuja) z tradycyjnym (sad), ale też pokazanie ogrodu tradycyjnego w nowej interpretacji (minimalistyczny przedogródek) oraz połączenie starych i nowych trendów (warzywnik).  Pośrodku znajdzie się symboliczne nawiązanie do formy domu. Instalacji towarzyszyć będzie program wydarzeń edukacyjnych, którego celem będzie włączenie publiczności do udziału w refleksji nad współczesnym ogrodem i rolą przestrzeni zielonych w mieście.

Program edukacyjny wystawy zwierający spotkania, warsztaty dla dzieci i dorosłych, spacery architektoniczne, będzie miał za zadanie pobudzenie mieszkańców do refleksji na temat otoczenia, w którym żyją, kształtu przestrzeni architektonicznej, kształtowanie postaw wspierających oddolną demokrację i postawy obywatelskie.

Za-mieszkanie 2012. Miasto ogrodów. Miasto ogrodzeń
13 września 2012  -  31 stycznia 2013
Muzeum Narodowe w Krakowie - Gmach Główny, al. 3 Maja 1, Galeria Sztuki Polskiej XX wieku, sala Awangardy (antresola)