10 mitów na temat automatyki budynkowej

Im bardziej automatyka budynkowa wychodzi z branżowego zacisza na rynki masowe, tym więcej mitów na jej temat pojawia się w opinii publicznej. Mity te zaciemniają obraz branży, czy nawet mówiąc śmielej - psują go. Dlatego większość spotkań handlowych, i to nie tylko z inwestorami indywidualnymi, rozpoczynamy od wyjaśnienia nieporozumień związanych z automatyką.

Najwidoczniej z tym samym problemem spotyka się również gigant nieruchomości JLL (Jones Lang LaSalle) w rozmowach z inwestorami, bo opublikował zgrabny zestaw 10 najpopularniejszych mitów i obalających je kontrargumentów. Przyjrzyjmy się im.

Mit 1: Systemy inteligentnego budownictwa są drogie - Nieprawda
Technologie zwracają się przeciętnie w ciągu 1-2 lat dzięki oszczędnościom na kosztach eksploatacji (m.in. zużyciu energii).

Mit 2: Inteligentne budynki polegają głównie na oszczędzaniu energii - Nieprawda
Systemy zarządzania budynkami (BMS) potrafią np. wykryć, że jakaś część wyposażenia jest bliska awarii i sygnalizuje personelowi technicznemu konieczność jego naprawy czy wymiany. To przedłuża żywotność sprzętu, obniża koszty obsługi technicznej, zarządzania i wymiany elementu. Niezastąpiony w superważnych sytuacjach: BMS przewiduje i przeciwdziała potencjalnej generalnej awarii systemu szpitala czy stadionu goszczącego Superbowl.

Mit 3: Budynki inteligentne są tym samym co budynki energooszczędne ("zielone") - Nieprawda
Inteligentne budynki minimalizują zużycie energii przez systemy budynkowe i zapewniają zdrowe warunki pracy (np. jakość powietrza), natomiast programy zrównoważonego budownictwa dotyczą aspektów wykraczających poza systemy budynkowe. Tak więc definicje "inteligentnego" i "zielonego" budynku pokrywają się, ale tylko częściowo.

Mit 4: Obiekty przemysłowe czy laboratoria nie mogą być inteligentne - Nieprawda
Wszystkie typy budynków – mieszkalne czy komercyjne – mogą być zbudowane lub zmodernizowane tak, by były automatycznie sterowane, a przez to inteligentne. Nawet obiekty o bardzo specjalistycznym przeznaczeniu, jak laboratoria, mogą być wyposażone w technologie inteligentnego budownictwa.

Mit 5: Tylko nowe budynki mogą być inteligentne - Nieprawda
Wśród najbardziej “smart” budynków na świecie są przykłady modernizowanych obiektów, w tym Empire State Building, który po generalnym remoncie systemów już drugi rok z rzędu wykazuje oszczędności energii przekraczające wszelkie przewidywania.

Mit 6: Systemy automatyki budynkowej nie współpracują ze sobą - Nieprawda
W przeszłości  rzeczywiście większość urządzeń automatyki budynkowej była tworzona w systemach zamkniętych. Jednak obecnie nowe rozwiązania bazują na kilku otwartych wystandaryzowanych protokołach komunikacyjnych, dzięki czemu w jednym budynku mogą być stosowane urządzenia wielu producentów.

Mit 7: Inteligentne systemy budynkowe nie przyciągają najemców - Nieprawda
Wszystko, co przyczynia się do ograniczania zużycia energii, co obniża koszty wynajmu i poprawia produktywność, jest ważne dla najemców. Potwierdzają to  badania ankietowe i analizy. Najemcy coraz częściej oczekują takich funkcjonalności systemów, jak: strefowego sterowania HVAC, kompleksowego systemu utrzymania i sygnalizacji awarii  czy systemów bezpieczeństwa.

Mit 8: Bez podłączenia do miejskiej sieci "smart grid" budynek nie jest naprawdę inteligentny - Nieprawda
To prawda, że podłączenie do "smart grid" rozszerza funkcjonalność budynku, ale nawet bez niego zarządcy mogą sprawnie kontrolować nie tylko jeden, ale nawet kilka obiektów ze swojego portfolio naraz.

Mit 9: Inteligentne budynki są trudne do zarządzania - Nieprawda
Zarządzanie budynkiem wyposażonym w systemy inteligentnego budownictwa jest dużo łatwiejsze niż innym obiektem. Systemy BMS mogą być zintegrowane z programami utrzymania ruchu i gospodarki remontowej; mogą też automatycznie  transferować dane na temat napraw i wymiany sprzętu do dokumentacji statystycznej, z dokładnością, której ręcznie nigdy nie osiągniemy.

Mit 10: Inteligentny budynek nie generuje zwrotu z inwestycji - Nieprawda
Przystępne ceny nowych technologii automatyki budynkowej sprawiają, że najemcy domagają się ich stosowania, dzięki czemu właściciele i inwestorzy zaczynają je wdrażać i stopniowo liczyć zwrot z inwestycji w inteligentne systemy.

W zestawieniu widać mocno amerykański styl i perspektywę sektora budynków komercyjnych. W budynku mieszkalnym na pewno zupełnie inaczej będą wyglądały wyliczenia zwrotu inwestycji, który wedle naszych szacunków ma miejsce między 3 a 8 rokiem użytkowania systemu.  W temacie nowych i modernizowanych budynków warto dodać, że aby zainstalować system automatyki nie tylko nie trzeba budować domu od zera, ale też instalacja nie wymaga kucia ścian. Systemy wykorzystujące istniejącą infrastrukturę oraz coraz popularniejsze i coraz bardziej niezawodne systemy radiowe pozwalają  zrealizować marzenia bezboleśnie.

W sektorze budownictwa mieszkalnego pojawia się za to jeszcze kilka zupełnie innych legend na temat automatyki budynkowej. Je również warto raz, a dobrze wyjaśnić.

Legenda 1: Dom wyposażony w automatykę to łatwy kąsek dla hakerów - Nieprawda
Owszem, dom wyposażony w automatykę to często duża pokusa dla złodziei, ale nie można powiedzieć, by automatyka ułatwiała im zadanie. Szereg zabezpieczeń – m.in. restrykcyjne ograniczanie  uprawnień administracyjnych,  szyfrowanie i zabezpieczanie połączenia hasłem czy tunelowanie sieci VPN – daje gwarancję bezpieczeństwa.  Im lepiej rozwinięty system, tym więcej wychwyconych błędów i szczelniejsze jego zabezpieczenie, dlatego zaleca się niestosowanie świeżych rozwiązań.

Legenda 2: Paraliż działania systemu w wypadku braku zasilania - Nieprawda
Co prawda istotnie systemy home management wymagają stałego dostępu do energii elektrycznej, ale są wyposażone w zestaw zabezpieczeń. W przypadku chwilowych przerw w dostawie prądu, ciągłość pracy zapewniają zasilacze UPS i akumulatory.  W przypadku dłuższej  awarii - załącza się agregat prądotwórczy. Najbardziej newralgiczne urządzenia (zwłaszcza alarmowe) posiadają własne niezależne zasilanie awaryjne.

Legenda 3: Automatyka budynkowa to część elektryki - Nieprawda
Ta legenda pochodzi ze środowisk projektantów i inwestorów, którzy realizację automatyki wpisują w pozycję elektryki i elektrykom zlecają jej wykonanie. Tymczasem automatyka to zupełnie oddzielna dziedzina, wymagająca innej wiedzy, innego doświadczenia, niejednokrotnie bardziej wymagających niż elektryka. Projektowanie automatyki to osobny proces, który powinien zaczynać się tuż po projekcie architektonicznym i zdecydowanie wyprzedzać projekty branżowe. Takie podejście sprzyja efektywnej i satysfakcjonującej realizacji automatyki.

Mity i legendy nie biorą się znikąd. Zazwyczaj było w nich jakieś ziarnko prawdy, odzwierciedlenie społecznych nastrojów, panującej kultury. To jednak przeszłość. Teraz dostęp do wiedzy jest na wyciągnięcie ręki, a automatyka to świat konkretów. Trzymajmy się więc faktów.

Na podstawie:
Leighann Morris, Intelligent Building Today, źródło: http://www.intelligentbuildingtoday.com/2014/11/07/top-10-smart-building-myths-busted/?utm_source=Intelligent+Building+Today&utm_campaign=669325c26d-07_11_2014_NL&utm_medium=email&utm_term=0_9bd581cc26-669325c26d-15056445