Otwarta architektura bliska naturze – Służewski Dom Kultury

Minimalistyczna architektura Służewskiego Domu Kultury wprowadza sielski klimat w przestrzeń warszawskiego blokowiska. Naturalne materiały, takie jak drewno i szkło marki Pilkington na elewacjach, podkreślają estetyczne i ekologiczne założenia placówki. Szklane ściany integrują użytkowników z otaczającą przyrodą, umożliwiając rozszerzanie działalności poza granice budynku.

Nowoczesna przestrzeń nowego Domu Kultury doskonale odzwierciedla coraz popularniejszą ideę „slow life" – kontemplowania czasu i życia w zgodzie z naturą. Wybudowany w 2013 roku obiekt przypominający wiejskie siedlisko, został harmonijnie wpisany w przyrodę mokotowskiej Doliny Służewieckiej. Kameralny kompleks tworzy sześć jednopiętrowych drewnianych budynków, rozdzielonych wyłożonym deskami amfiteatrem. Autorzy projektu – architekci z dwóch warszawskich pracowni 307kilo i WWAA – idealnie połączyli tradycyjne elementy układu urbanistycznego z naturalnymi, prostymi wykończeniami. Efekt bliskiego kontaktu z otaczającą przyrodą podkreślają elewacje z desek z modrzewia syberyjskiego, a także duża ilość przeszkleń, otwierających kompleks na pobliski park i dziedziniec. Wykorzystanie szkła marki Pilkington, oprócz pięknych widoków zapewnia pomieszczeniom dostęp światła dziennego i pomaga utrzymać komfortową temperaturę.

Szklana integracja
Przeszklone witryny budynków z jednej strony skierowane są na park, z drugiej na ulicę. W pełni transparentne fasady zapewniają przebywającym wewnątrz nieograniczony widok na dziedziniec i zielone otoczenie Potoku Służewskiego. Jednocześnie spacerujący wokół obiektu mieszkańcy mogą obserwować prowadzone w nim zajęcia. „Takie ukształtowanie budynku pozwoliło na maksymalne powiązanie jego wnętrza z otoczeniem. Dzięki temu przestrzeń obiektu stała się niejako przestrzenią publiczną miasta, pozwalając na rozszerzenie jego działalności poza granice budynku” – mówi Marcin Mostafa, współtwórca projektu z pracowni WWAA. Uzyskanie maksymalnej integracji przestrzeni wymagało zastosowania odpowiednio dobranych materiałów. Aby zapewnić jak największą przejrzystość i neutralność przeszkleń w szybach zespolonych zastosowano bezbarwne szkło Pilkington Optifloat™ Clear, które charakteryzuje jasna barwa i wysoka przepuszczalność światła. Transparentne szkło zapewnia maksymalny dostęp światła dziennego do pomieszczeń, mimo większej grubości szklanych tafli, podyktowanej względami bezpieczeństwa. „Pełnej wysokości przeszklenia są w pełni odporne zarówno na obciążenia statyczne, działanie silnego wiatru czy gradu, jak i przypadkowe rozbicie" - mówi Szymon Piróg, Kierownik Biura Doradztwa Technicznego w Pilkington Polska. „Aby spełnić wymogi bezpieczeństwa w szybie zewnętrznej zastosowano 8-milimetrowe szkło hartowane, o podwyższonej wytrzymałości. Od wewnętrznej strony umieszczono szkło laminowane o grubości 8,4 mm, które w momencie uderzenia pozostaje nienaruszone lub rozpada się w sposób bezpieczny, obniżając ryzyko zranienia”.

Z szacunkiem dla natury
Przeszklenia pawilonów zaprojektowano z myślą o komforcie użytkowników, ale także z uwzględnieniem potrzeb środowiska naturalnego. Znajdująca się na szybie wewnętrznej niskoemisyjna powłoka Pilkington Optitherm™ S3 zapewniła szklanej przegrodzie wysoką izolacyjność cieplną i niższe koszty użytkowania obiektu. Uzyskany współczynnik przenikania ciepła Ug wynoszący 1,1 W/m2K pomaga ograniczyć ilość energii zużywanej do ogrzewania pomieszczeń, zmniejszając emisję szkodliwego CO2 do atmosfery. „Projekt bazuje na założeniu, że architektura domu kultury ma ogromne znaczenie edukacyjne i kulturowe, kształtuje świadomość estetyczną i ekologiczną dzieci i młodzieży. Stąd także dodatkowe pomysły na wprowadzenie zwierzyńca w centralnym punkcie zespołu, propozycja elektrowni wiatrowej oraz kolektorów słonecznych jako alternatywnych źródeł energii” – dodaje Marcin Mostafa.

Ekologiczny minimalizm doceniony
Zgodnie z przyjętymi założeniami kameralny budynek zatopiony w zieleni jest tłem dla wydarzeń, odbywających się w jego przestrzeni. Zasadnicza część obiektu i główne wejście do budynku znajduje się na poziomie -1, na który dostęp zapewniają amfiteatralne schody z placu wejściowego. Zagłębiona niecka pełni funkcję sceny w czasie plenerowych przedstawień. W budynkach znajdują się pracownie plastyczne, sala taneczna i widowiskowa, ciemnia fotograficzna oraz klub literacki. „Służewski Dom Kultury powstał w miejscu istniejącego wcześniej centrum kulturalnego z ekologicznym gospodarstwem edukacyjnym. Ówczesny dom kultury oraz zachowane siedlisko wiejskie przy ul. Tarniny 7 było dla nas główną inspiracją dla obecnego kształtu zespołu” – mówi Jan Sukiennik, współautor koncepcji z pracowni 307kilo.

Przyjazny charakter architektury Służewskiego Domu Kultury został szybko doceniony przez mieszkańców okolicznych osiedli, chętnie spędzających czas na ternie kompleksu. Tygodnik „Polityka” przyznał obiektowi Nagrodę Architektoniczną za najlepszy budynek 2013 roku.