Wystawa: Kultura-makulatura - Cyprian Kościelniak

"Kultura-makulatura. Cyprian Kościelniak: ilustracje, plakaty, rysunki" to pierwsza w Polsce, obszerna prezentacja twórczości wybitnego polskiego projektanta graficznego, ilustratora i malarza, działającego od lat 80. XX w. w Holandii.

Cyprian Kościelniak ceniony był w latach 80. nie tylko za nowoczesne i ekspresyjne projekty plakatów, lecz także za czołówki filmowe do tak znanych obrazów jak Seksmisja Juliusza Machulskiego, Wojna światów – następne stulecie Piotra Szulkina i serialu telewi-zyjnego Jan Serce. Straciwszy już wtedy wiarę w przyszłość polskiego plakatu, po niesatys-fakcjonujących próbach współpracy z polskim filmem, artysta wyjechał z kraju, by w Holandii spróbować swoich sił w zupełnie nowej dla siebie dziedzinie – ilustracji prasowej. Współ-pracując przez prawie 30 lat z najważniejszymi holenderskimi i niemieckimi gazetami („NRC Handelsblad”, „Frankfurter Allgemeine Zeitung”) oraz (krótko) z „New Yorkerem”, zaini-cjował typ wizualnego komentarza do bieżących wydarzeń politycznych i kulturalnych (z uruchomieniem myślenia metaforycznego, które współtworzy widz/odbiorca). Ów sposób tworzenia obrazów sięga korzeniami szkoły plakatowego myślenia prof. Henryka Tomaszew-skiego – jednego z głównych twórców „polskiej szkoły plakatu” (Kościelniak był uczniem i przez pewien czas asystentem profesora w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych). 

Artysta stał się w nowej ojczyźnie oryginalnym i niezwykle cenionym ilustratorem prasowym, porównywanym niekiedy ze słynnym amerykańskim rysownikiem Saulem Stein-bergiem, zyskując stałe miejsce w kolumnach czołowych gazet. Podejmował się również in-nych zadań związanych z projektowaniem graficznym, których zwieńczeniem był zrealizo-wany w 2015 roku monumentalny projekt dekoracji szpitala dziecięcego w Amsterdamie. Równolegle prowadził pracę dydaktyczną w Akademii Minerva w Groningen. W ostatnim okresie (od 2009 roku do chwili obecnej) artysta ujawnił też swoje nowe oblicze – twórcy pochylonego nad misją stworzenia nowego języka komunikacji wizualnej. Aby osiągnąć wy-znaczony cel, zwrócił się ku wielkoformatowemu malarstwu na papierze, korzystając z narra-cyjnych właściwości ilustracji prasowej.

Na wystawie po raz pierwszy zaprezentujemy polskim odbiorcom ponad 250 prac z lat 1974–2017, należących do wszystkich wspomnianych dziedzin i specjalizacji, w których arty-sta realizował swoje pomysły. Zebrane dzieła ukażą widzom szeroki wachlarz stosowanych przez niego technik plastycznych. 

Towarzysząca wystawie publikacja zawiera teksty poświęcone artyście autorstwa m.in. prof. Krzysztofa Lenka, Marka Freudenreicha i Piotra Łuszczykiewicza. Swoimi refleksjami na temat twórczości Kościelniaka dzielą się również jego holenderscy przyjaciele i współpracownicy, znani dziennikarze Paul van der Berg i Joost van der Vaart. Publikacja ka-talogu wystawy została dofinansowana z budżetu Miasta Kalisza w ramach mecenatu nad kulturą oraz ze środków Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu.