Nowa siedziba Archiwum Państwowego w Białymstoku

Nowa siedziba Archiwum Państwowego w Białymstoku – połączenie tradycji z nowoczesnością. 20 czerwca 2018 r. nastąpi uroczyste i wyczekiwane otwarcie nowej siedziby Archiwum Państwowego w Białymstoku. Nowy budynek Archiwum Państwowego w Białymstoku znajduje się przy ul. Mickiewicza 101, w dzielnicy Dojlidy. 

• Pierwsza, pokazująca proces budowy obiektu
• Druga o 30 najcenniejszych, oryginalnych dokumentach w zasobie Archiwum.

Celem nadrzędnym inwestycji było wybudowanie takiego gmachu Archiwum, aby spełniał oczekiwania jego użytkowników, a także zapewniał możliwość gromadzenia, zabezpieczania, udostępniania oraz optymalizacji warunków do długoterminowego przechowywania materiałów archiwalnych z terenu Białegostoku i województwa podlaskiego. Głównym zamysłem projektu budynku było stworzenie miejsca otwartego dla każdego, w tym dostępnego dla osób niepełnosprawnych i starszych, funkcjonalnego, komfortowego i nowoczesnego.

Tradycyjna działalność archiwum została wsparta nowoczesnymi rozwiązaniami architektonicznymi. W obiekcie zastosowano system BMS do zarządzania budynkiem, który daje m.in. możliwość sterowania wentylacją, klimatyzacją, elektryką, oświetleniem, a także pozwala na bieżące kontrolowanie temperatury i wilgotności. Pomieszczenia do przechowywania cennych materiałów archiwalnych są ponadto zabezpieczone na wypadek pożaru, zalania bądź włamania. W nowej siedzibie Archiwum znajdują się również najnowszej generacji instalacje niskoprądowe, a także podziemny zbiornik retencyjny do magazynowania wody deszczowej, co pozwoli na podlewanie ogrodu przy budynku w okresie suszy. Wszystkie te czynniki pozwalają nie tylko zapewnić odpowiednie warunki do przechowywania wartościowego zasobu archiwalnego, ale też jest to miejsce przyjazne środowisku i nieobciążone wysokimi kosztami użytkowania.


Projekt nowej siedziby Archiwum odpowiada na potrzeby użytkowników. Znajdują się tam m.in.: sala konferencyjna i wystawiennicza, biblioteka oraz czytelnia. Ponadto zaprojektowano pracownię konserwacji i digitalizacji akt, aby zeskanowane dokumenty publikować w serwisie szukajwarchiwach.pl.



Bryła obiektu, podzielona na trzy części, posiada oryginalną konstrukcję. Szczególną uwagę w jej designie przykuwa frontowa elewacja - rotunda, ozdobiona perforowanymi, miedzianymi blachami. Autorem koncepcji jest białostocka firma ‘Arkon Jan Kabac’, a projekt budowalny został wykonany przez biuro ‘Mateusz Wejchert Architekt’. Generalnym wykonawcą była firma SKANSKA S.A. Całkowity koszt inwestycji wyniósł ponad 20 milionów złotych brutto. Środki na budowę zostały przekazane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Budowa trwała od sierpnia 2016 roku do grudnia 2017 roku.


Archiwum Państwowe w Białymstoku rozpoczęło swą działalność w kwietniu 1953 r. Nowo otwarta siedziba jest trzecim obiektem, w którym będą mieścić się zbiory. Archiwum przechowuje m.in. akta administracji państwowej ogólnej i specjalnej, administracji samorządowej, wymiaru sprawiedliwości, notarialne i metrykalne, akta miast i gmin, instytucji finansowych, organizacji spółdzielczych i społecznych, stowarzyszeń i partii politycznych, a także zakładów przemysłowych. W zasobie znajdują się także zbiory kartograficzne i fotograficzne oraz zbiory mikrofilmów. Najstarszy dokument przechowywany w Archiwum to pochodząca z 1640 r. księga grodzka drohicka. A jednym z najbardziej znamiennych dokumentów związanych z Białymstokiem jest ‘Przywilej ponowienia praw miejskich Białegostoku’ z 1749r.