Wykład: Jak mieszkać w Europie Środkowej?

Wydarzenie odbędzie się w 17 maja 2019 roku o godzinie 18:00 Warszawie. Miejsce: Zodiak Warszawski Pawilon Architektury. Udział w wykładzie jest bezpłatny.

Opis organizatora:

Moglibyśmy spróbować opisać Europę Środkowej jako obszar wspólnoty doświadczeń mieszkaniowych, a jej historię opowiedzieć przez pryzmat trwających całe dziesięciolecia poszukiwań odpowiednich rozwiązań technologicznych, urbanistycznych i architektonicznych, które umożliwiłyby zaspokojenie nigdy nie gasnących potrzeb mieszkaniowych.

Wykład będzie próbą takiego komparatystycznego przyjrzenia się mieszkaniowym historiom dwóch sąsiadujących ze sobą państw. Temat warunków życia najuboższych grup, kultury mieszkania i mieszkaniowych polityk już w dwudziestoleciu międzywojennym stanowił główny obszar zainteresowania architektów, działaczek społecznych, a nawet artystów, zarówno w Polsce i Czechosłowacji. W tym czasie, gdy na terenie Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej organizowano wystawę „Mieszkanie najmniejsze”, czeski teoretyk sztuki, Karel Teige publikował obszerną rozprawę pod tym samym tytułem. Polscy awangardowi architekci utrzymywali kontakty z czeskimi, a ich przyjaźnie - jak wspomina Helena Syrkusowa - przetrwały II wojnę światową, podobnie jak awangardowe tradycje, które od przełomu lat 50. i 60. zaczęły znów współkształtować myśl architektoniczną i urbanistyczną 

Podobieństwa i analogie w obszarze mieszkalnictwa i mieszkaniowych praktyk w kulturze polskiej i czeskiej można by długo wymieniać. W czasie wykładu skupimy się jednak na tym, jak te – na pozór podobne zjawiska i tendencje – funkcjonowały w odmiennych tradycjach politycznych i kulturowych; jak różne modele życia społecznego w każdym z krajów ukształtowały czasem podobne, a czasem zgoła odmienne wyobrażenia o tym, co znaczy mieszkać dobrze. Zastanowimy się też, jak transformacja roku 1989 wpłynęła na politykę mieszkaniową w obu krajach i czy nasze współczesne problemy mieszkaniowe można porównać z sytuacją naszych południowych sąsiadów.

dr Weronika Parfianowicz – kulturoznawczyni, członkini Zakładu Historii Kultury IKP UW i Pracowni Studiów Miejskich. Zajmuje się historią nowoczesnej kultury czeskiej (zwłaszcza awangardą i kulturą undergroundową) oraz przestrzenią i obyczajowością miast Europy Środkowej, przede wszystkim problematyką mieszkaniową.  Autorka książki "Europa Środkowa w tekstach i działaniach. Polskie i czeskie dyskusje" (Warszawa 2016), współredaktorka tomu "Ćwiczenia z mieszkania. Praktyki, polityki, estetyki" (Warszawa 2018) i redaktorka tematycznego numeru "Kultury współczesnej" zatytułowanego "Kultura mieszkania". W Instytucie Kultury Polskiej prowadzi cykl konwersatoriów "Jak żyć w małym mieszkaniu?", którym towarzyszy blog kulturamieszkania.wordpress.com i strona FB Jak żyć w małym mieszkaniu?. W ostatnim czasie szczególnie zajmuje ją pytanie o kształt polityki mieszkaniowej w obliczu kryzysu ekologicznego.