Dzisiaj otwarcie wystawy "REAKCJA NA MODERNIZM - architektura Adolfa Szyszko-Bohusza"

REAKCJA NA MODERNIZM - architektura Adolfa Szyszko-Bohusza
23 października 2013  -  23 lutego 2014
    
Mało kto zdaje sobie sprawę, w jak dużym stopniu na współczesny wygląd dwóch historycznych symboli Krakowa - Rynku Głównego i Wawelu - wpływ miały realizacje architektoniczne i konserwatorskie Adolfa Szyszko-Bohusza (1883-1948). To właśnie jemu - jednemu z najważniejszych polskich architektów XX wieku - przypadły w udziale najbardziej prestiżowe stanowiska, zamówienia i realizacje II Rzeczpospolitej. Złośliwy przydomek - Adolf "Wszystko" Bohusz, nadany mu przez współczesnych wiele mówi o wszechstronności, umiejętności godzenia kilku ról i prominentnej pozycji tego wybitnego projektanta. Szyszko-Bohusz, pomimo swoich zasług i ikonicznych realizacji, pozostaje jednak postacią nieznaną poza kręgiem specjalistów.

Twórcy wystawy poświęconej Adolfowi Szyszko-Bohuszowi zaskakują nas niecodziennym pomysłem - oto wystawę pokazują w budynku, który sam jest jednym z jej "eksponatów"!

- Gmach Główny Muzeum Narodowego w Krakowie, zwany pierwotnie nowym Gmachem, wyglądałby zupełnie inaczej, gdyby w latach 30. XX wieku zrealizowano projekty Szyszko-Bohusza, które zobaczyć można na wystawie. Dzisiaj gmach ten gości po raz drugi ekspozycję zaproponowaną przez Fundację Instytut Architektury. Po zeszłorocznym sukcesie wystawy "Za-mieszkanie. Miasto ogrodów, miasto ogrodzeń", oferujemy publiczności opowieść o architekcie, którego dzieła mijamy codziennie w Krakowie, a którego twórczość stała się dla autorów wystawy pretekstem do pogłębionych badań nad architekturą 1 poł, XX wieku. - mówi Zofia Gołubiew, Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.

Wystawa "Reakcja na modernizm. Architektura Adolfa Szyszko-Bohusza" jest pierwszą tak szeroką prezentacją dorobku architekta, wykraczającą przy tym znacznie poza ramy typowej monograficznej ekspozycji. Jej celem jest zbadanie, w jaki sposób Szyszko-Bohusz - architekt, ale także badacz historii architektury i konserwator najważniejszych narodowych zabytków - asymilował w swoich projektach modernizm. W Polsce międzywojennej nowoczesność była symbolem rozwoju i aspiracji rodzącego się państwa, a modernizm awansował do rangi stylu oficjalnego. Jednocześnie jednak interpretacje stylu modernistycznego obejmowały zarówno propozycje awangardowe, jak i bardziej konserwatywne przykłady tzw. modernizmu umiarkowanego, czy wreszcie "reakcyjne" monumentalne gmachy w duchu zmodernizowanego klasycyzmu. Adolf Szyszko-Bohusz swobodnie wypowiadał się w każdej z tych formuł - w jego twórczości zderzają się tak pozornie opozycyjne nurty jak konserwatywny, związany z oficjalną propagandą władzy czy elitą finansową, oraz awangardowy, wzbudzający kontrowersje swoją formalną radykalnością.

Na wystawie, objętej Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego, udostępnione zostaną unikatowe fotografie i projekcje z zasobów Narodowego Archiwum Cyfrowego, a także oryginalne rysunki architekta ze zbiorów Archiwum Narodowego w Krakowie, Archiwum Zamku Królewskiego na Wawelu, Muzeum Narodowego w Krakowie i Muzeum Architektury we Wrocławiu. W ramach ekspozycji zobaczyć będzie można także siedem specjalnie wykonanych modeli architektonicznych budynków zaprojektowanych przez Szyszko-Bohusza, które nie zostały zrealizowane lub zostały zmienione. W aranżacji wystawy najsilniejszy akcent stanowić będzie interwencja architektoniczna polegająca na radykalnym "oczyszczeniu" jednej z sal wystaw zmiennych Muzeum Narodowego w Krakowie z późniejszych przebudów. Autorzy chcą odsłonić oryginalne elementy dekoracji, podziały architektoniczne, ujawnić charakter zaprojektowanego w latach 30. XX wieku gmachu. Typowa dla epoki, monumentalna i elegancka architektura Muzeum stanie się zatem integralnym elementem ekspozycji.

W ramach programu wydarzeń towarzyszących wystawie planujemy spotkania dyskusyjne, spacery architektoniczne, warsztaty dla różnych grup odbiorców (dzieci i młodzieży, dorosłych, seniorów), materiały dydaktyczne skierowane do szkół i nauczycieli, pozwolą na podkreślenie aktualności zagadnień podejmowanych na wystawie: problemu konserwacji, oceny znaczenia modernizmu dla polskich miast, poczucia odpowiedzialności za dziedzictwo historyczne architektury współczesnej.

Wystawa podejmie trzy zasadnicze wątki: znaczenia modernizmu (istotnego, wobec aktualnej dyskusji dotyczącej oceny i ochrony dziedzictwa tej epoki), akademizmu i użycia kostiumu stylowego, konserwacji. Na wystawie pokazane zostaną: projekty architektoniczne, materiały archiwalne w  formie wydruków wielkoformatowych i zdjęcia współczesne prezentowanych budynków oraz meble i elementy wyposażenia wnętrz lub dekoracji. Uzupełnieniem materiału ekspozycyjnego będą makiety najważniejszych realizacji oraz projektów, które nie zostały ostatecznie zrealizowane.

 

Wystawa w Muzeum Narodowym w Krakowie, Gmach Główny

23 października 2013 - 22 lutego 2014
Organizatorzy wystawy: Fundacja Instytut Architektury, Muzeum Narodowe w Krakowie
Kurator: Michał Wiśniewski, współpraca: Dorota Jędruch, Dorota Leśniak-Rychlak, Agata Wiśniewska
Aranżacja: Biuro Projektów Lewicki i Łatak
Opracowanie graficzne: Joanna Sowula
Współpraca: Kacper Kępiński, Marta Karpińska
Produkcja: Iza Wałek, Maria Grzywacz
Główny Partner: Archiwum Narodowe w Krakowie
Partnerzy: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Zamek Królewski na Wawelu

Strona wystawy: muzeum.krakow.pl