Fabryka Wody w Szczecinie w finale World Architecture Festival 2024

Fabryka Wody w Szczecinie - Nowa Gontynka wraz z Obiektem Kultury - Centrum Edukacyjne

Funkcja: Budynek użyteczności publicznej

Główne funkcje budynku: rekreacja, sport, edukacja

Lokalizacja: ul. 1 Maja, 71-627 Szczecin

Faza projektu: Zakończenie budowy - trwa faza rozruchu budynku i dopuszczenia do użytkowania

Konkurs architektoniczny pod patronatem SARP (Stowarzyszenie Architektów RP): 2016

Wyłonienie zwycięzcy konkursu architektonicznego: DreamWorlds sp. z o.o. sp.k. by TKHolding: listopad 2016 rok

Okres etapu projektowania architektonicznego: luty 2017 - wrzesień 2018

Okres etapu przetargowego: wrzesień 2018 - grudzień 2018

Okres budowy wraz z prowadzeniem nadzoru autorskiego: 2019 - 11.2023

Koszt budowy (wartość przetargowa obiektu): 349 723 122,01 zł brutto

Koszt wystawy Obiektu Kultury - Centrum Edukacyjne: 25,8 mln zł

Powierzchnia Centrum Edukacyjnego: 4.690,3 m²

Powierzchnia użytkowa Centrum Edukacyjnego: 3109,5 m²

Powierzchnia użytkowa: 16 851,2 m²

Powierzchnia lustra wody: 2443,13 m²

Inwestor: Urząd Miasta - Prezydent Miasta Szczecin, poprzez wydział zamówień publicznych.

Organem wykonawczym jest Fabryka Wody Sp. z o. o, będąca spółką miejską z kapitałem miejskim 100%.

Generalnym projektantem obiektu jest firma TKHolding - Architecture • BIM • VR Truszczyński Kobierzewski Sp. z o.o. z Mysłowic ul. Obrzeżna Północna 17B 41-400. 

Projektantami branży architektonicznej są:

którzy stworzyli koncepcję Centrum Sportowo-Edukacyjnego, wybranego w ramach konkursu w 2016 roku, a w 2018 roku uzyskali decyzję o pozwoleniu na budowę Fabryki Wody w Szczecinie - Nowa Gontynka wraz z Obiektem Kultury- Centrum Edukacyjnym i uczestniczyli w procedurach przetargowych oraz prowadzili nadzór autorski na budowie, aż do jej zakończenia w listopadzie 2023 roku.

Architekci zostali postawieni przed trudnym zadaniem projektowym. Najtrudniejszym aspektem była kwestia Planu Miejscowego, który był przygotowany pod znacznie większą inwestycje - bliźniaczą do projektu Suntago (największy akwapark w Polsce) koło Mszczonowa. Zapisy lokalnego prawa bardzo precyzyjnie określały wielkość basenów oraz powierzchnię zabudowy oraz to, że koniecznym jest, aby inwestycja stanowiła jeden budynek. 

Jako projektanci dostrzegliśmy, że obiekt, który ma powstać w miejscu dawnego kąpieliska, jest otoczony z trzech stron osiedlami wysokiej zabudowy mieszkaniowej. Większość mieszkańców korzystała z tej przestrzeni jak z dzikiego parku - zielonej ścieżki, zwłaszcza, że przez środek terenu przebiegała piękna aleja lipowa. Postanowiliśmy, że zamiast tworzyć jedną scaloną kubaturę budynku, rozbijemy ją na dwa skrzydła, przeprowadzając przez jej środek kładkę pieszą. W ten sposób zamiast zabierać tą przestrzeń mieszkańcom okolicznych bloków, stworzyliśmy inkluzywną przestrzeń publiczną. Powstał liniowy park otwarty dla wszystkich. Ludzie mogą przepływać przez środek budynku, który nie stanowi już bariery urbanistycznej dla całego kwartału. Rozwiązanie urbanistyczne szybko wpłynęło na wyraz formy budynku, który stał się metaforą całego Szczecina. Podobnie jak przez miasto, przez jej środek przepływa rzeka, która rozbija prostokreślne układy ulic, alei i rond. Poszukując inspiracji, jako obserwatorzy ze Śląska, dostrzegliśmy piękno Wałów Chrobrego, które kumulują mieszkańców, stanowią oddech od zabudowy miejskiej, zapewniając przewietrzanie i perspektywę. Miejsce to kojarzy się z rekreacją i wypoczynkiem, dlatego też zdecydowaliśmy się jako architekci na syntetyczne przetworzenie tej formy i odzwierciedlenie jej na fasadach skrzydeł budynku, tworząc wewnętrzną pierzeję. 

Właśnie te podejście, wynikające z otwartości na mieszkańców, poprzez stworzenie przestrzeni publicznej, która łączy, a nie dzieli zapewniło nam zwycięstwo w konkursie architektonicznym. 

Symbolem projektu jest rzeka – element miastotwórczy, ekonomiczny i ekologiczny nadający charakter metropolii, wyróżniający Szczecin spośród innych miast. Kompleks składa się z dwóch skrzydeł (jedno stanowią baseny i saunaria, drugie sport i centrum edukacyjne), pomiędzy którymi przebiega kładka, umożliwiająca ludziom z osiedli znajdujących się w pobliżu na pokonanie tego odcinka wzdłuż i nad obiektem. To również przestrzeń publiczna, które mamy nadzieję stanie się charakterystycznym tłem, chociażby na zdjęcia pamiątkowe czy ślubne. 

Zasadniczy proces inwestycyjny zajął 8 lat i to tylko od chwili, w której pojawili się architekci. Tak naprawdę poprzedzały go lata przygotowań, analiz, badań i studiów nad tą inwestycją. Ten czas wydaje się bardzo długi, jednak wynika to bezpośrednio ze stopnia skomplikowania tego typu inwestycji, które w ramach Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologi jest klasyfikowany jako szósta najtrudniejsza kategoria na równi tylko z lotniskiem i szpitalem. Wynika to z mnogości funkcji, jak również wysokich standardów sanitarnych czy różnic temperaturowych w budynku. Dla przykładu np. w strefie wejściowej temperatura pomieszczeń wynosi 20 stopni celsjusza, w strefach basenowych 34 stopnie, a w saunach znajdziemy pomieszczenia o temperaturze 100 stopni oraz grotę śnieżną z temperaturą -4 stopnie celsjusza. To tak jakbyśmy wewnątrz budynku tworzyli kolejne wewnętrzne budynki, które trzeba wzajemnie izolować. 

Do tego dochodzą bardzo skomplikowane warunki geotechniczne, które wymagały wyciągnięcia około 100 pali dębowych dla starego kąpieliska i wbicia nowych 1840 pali przemieszczeniowych, zapewniających stabilność obiektu na lata. Należało zatem zastosować nowoczesne technologie już na etapie samego posadowienia budynków. 

Wspomniane już założenia planu miejscowego wymuszały budowę znacznie większego obiektu, niż zakładały studium wykonalności i analizy makroekonomiczne. Rozwiązaniem tego problemu była decyzja Prezydenta Miasta Piotra Krzystka, aby uzupełnić brakującą powierzchnię dołączając do Akwaparku część Centrum Edukacyjnego. W pierwotnej wizji prezydenta ten obiekt kultury miał być pustą halą, która na dalszych etapach zostałaby wypełniona eksponatami.

Jako architekci, widząc wiele podobnych inwestycji i problemy, jakie mogą wyniknąć z oddzieleniu architektury od wystawy, postanowiliśmy zaprezentować inne podejście. Naszym pomysłem było stworzenie kompleksowego rozwiązania, które w pełni wykorzysta potencjał miejsca i stanowiło synergię z częścią basenową. Tak powstał pomysł “wiru wiedzy” - czyli uporządkowaniu wiedzy, która miała być przedstawiona mieszkańcom za pomocą architektury budynku. Założyliśmy, że podobnie jak obiekt jest otwarty na wszystkich użytkowników, tak i tu będzie to Centrum Edukacyjnie nie tylko dla umysłów ścisłych, ale również dla pozostałych dziedzin nauki, które stanowią jedność i wzajemnie się napędzają. Sześć nauk, takich jak matematyka-fizyka, geografia, biologia, chemia, humanizm i historia - będą rozmieszczone na 6 poziomach w ramach jednej przestrzeni. Tą przestrzeń nazwaliśmy właśnie “wirem wiedzy”, spiralą po której wędrujemy w dół łagodnymi chodnikami. Dzięki zaufaniu inwestora i prezydenta Szczecina, udało się kompleksowo opracować całą strefę edukacji, która daje szereg możliwości nauki poprzez zabawę.

Obiekt jest pod wieloma względami innowacyjny, zarówno biorąc pod uwagę atrakcje znajdujące się w budynku jak i pod względem materiałów i zastosowanych technologii. Jedną z ciekawostek jest np. zastosowanie świetlików dachowych z “poduszek” z folii ETFE, która przepuszcza promieniowanie UVB - dzięki czemu we wnętrzach akwaparku będzie można nie tylko się opalać, ale również pozwoli to na naturalną wegetację roślin i redukcji hałasu. Po raz pierwszy “poduszki” wyposażono w nadruki, które poprzez zmianę napompowania poduszek będą zmniejszać ilość promieni słonecznych wpuszczanych do wnętrza, chroniąc budynek przed przegrzaniem. Charakterystycznym elementem “wiru wiedzy” w Centrum Edukacyjnym jest nie tylko świetlik, ale zawieszony na konstrukcji dachu, największy na świecie model cząsteczki wody H2O. We wnętrzu atomu tlenu znajduje się audytorium, które pomieści do 50 osób.

Zamiast przewodników po wystawach czeka nas spotkanie z sześcioma wirtualnymi opiekunami naukowymi w postaci najlepszych polskich propagatorów nauki na YouTube. Po wystawach oprowadzą nas: 

Ich kanału to łącznie 3 miliony subskrybentów, którzy na co dzień łakną wiedzy, a teraz będą mogli odwiedzić swoich ulubieńców w “realu” - we wnętrzach i blokach tematycznych Centrum Edukacyjnego. Dzięki aranżacji wnętrz, wirtualni przewodnicy będą oprowadzać zwiedzających po eksponatach, wystawach i animacjach, dzięki czemu, każdy klient strefy edukacyjnej poczuje się jak prawdziwy odkrywca. Zadaniem edukatorium jest udowodnienie, że niezależnie od dziedziny nauki, każda wiedza jest cenna i niesie ze sobą pewien wartościowy przekaz.

Zanim rozpoczniemy zwiedzanie Centrum Edukacyjne czeka nas “winda animacyjna”, która ma na celu wprowadzenie nas w klimat odkrywcy. Już na starcie czeka nas tzw.: “czekadełko” czyli przestrzeń, która pokaże co czeka nas w poszczególnych blokach tematycznych. Naszą podróż rozpoczynamy od słów Prezydenta USA Johna F. Kennedy’ego - by wejść do windy, która przeniesie nas do startu misji Apollo 11. Winda została zsynchronizowana z filmem, który będzie wyświetlany na ekranach wewnątrz windy. Z chwilą zakończenia odliczania, wraz z towarzyszącym rykiem silników, rakieta i winda ruszają, by osiągnąć ostatni poziom budynku z chwilą dotarcia do kosmosu - stanu nieważkości. Ten zabieg ma na celu zwiększenie immersji nagrania. 

Nowością jest również możliwość zejść do “podbasenia” czyli poziomu technicznego, który normalnie jest niedostępny. Fabryka Wody za pomocą animacji, opisów i mappingu 3D umożliwi zwiedzającym poznanie wszystkich procesów uzdatniania wody, pozyskiwania i wymiany energii czy ogrzewania wody. 

Centrum Sportowo-Edukacyjne w Szczecinie to największy w północno-zachodniej części Polski tego typu obiekt, łączący w sobie 18 różnych funkcji. To nie tylko akwapark, ale również jedno z największych w kraju saunarium rozplanowanych na trzech piętrach, Centrum Edukacyjne, strefy sportowe, strefy fitness, gastronomia oraz gry multimedialne. Fabryka wody to również strefa basenowa ze zjeżdżalniami i brodzikami dla najmłodszych. Główną i największą pod względem wielkości, powierzchni lustra wody oraz ilości atrakcji jest strefa basenu rekreacyjnego. Dodatkowo dla gości zaprojektowano strefę sportowo-rozrywkową z kręgielnią, stołami do bilarda, ścianką wspinaczkową, siłownią czy kortami do squasha. Dla miłośników gier i zabaw również przewidziano wyjątkowe atrakcje.

Labirynt Grota wrażeń to rozrywka dla wszystkich, niezależnie od wieku. System losuje zadanie w formie zagadki, którego rozwiązanie umożliwia użytkownikowi przedostać się na „drugą stronę”.

Wybór „dobrej” czy “złej” ścieżki może powodować uruchomienie atrakcji z ciepłą lub zimną wodą oraz wielu innych efektów wizualno – dźwiękowe.

Gra multimedialna (grywalizacja) to dodatkowa atrakcja rozmieszczona w hali basenowej w postaci punktów aktywnych, pół aktywnych i pasywnych. Użytkownicy gry mają za zadanie korzystać z wszystkich punktów na wylosowanej przez system ścieżce przejścia oraz dokładnie wykonywać wszystkie misje, aby zdobywać punkty. W pokojach zagadek, użytkownicy gry zostają „zamknięci” w danym pomieszczeniu, a żeby przejść dalej i wydostać się „na zewnątrz”, muszą rozwiązać interaktywne zagadki.

W budynku parku wodnego zaprojektowano rozbudowaną strefę wellness i saunarium, zlokalizowaną na łącznie 3 kondygnacjach budynku. Znajduje się tu aż 16 różnych saun. Na pierwszym piętrze zlokalizowano różnorodne sauny w tym dużą saunę przeznaczoną do rytuałów saunowych, caldarium - grota śnieżna, wypoczywalnie, punkty schładzania, basen z barkiem wodnym.

Zaloguj się jako Użytkownik aby móc dodawać komentarze.