Mural o niezwykłym warszawskim bazarze gotowy. Ma aż 260 mkw.

 

20 metrów wysokości i 13 metrów szerokości. To wymiary muralu, który pojawił się na jednej ze ścian szczytowych powstającego budynku mieszkalnego Stalowa 39 na Nowej Pradze. Z pewnością nie przeoczy go nikt spacerujący ulicą Strzelecką, ale to nie wymiary świeżo ukończonego malowidła są najważniejsze, lecz jego treść. 

Mural nawiązuje do historii tej części Warszawy - słynnych przedwojennych kamienic i ulic, a przede wszystkim do dawnego targowiska określanego dziś mianem bazaru Pachulskiego i Domańskiego, który prawdopodobnie od przełomu wieków XIX i XX aż do około 1970 roku działał pomiędzy ulicami Stalową i Strzelecką. 

Motyw bazaru jest wyraźnie dostrzegalny, chociaż mural jest geometryczną abstrakcją. Inspiracją przy jego tworzeniu było stare zdjęcie ukazujące kramy z lotu ptaka. – Bazar jest tu główną osią narracji, ukazuje się w formie bezpośredniej pocztówki ujętej w moją stylistykę – mówi autor Daniel „Chazme” Kaliński. – Mieszają się tu formy bazarowe w różnych skalach tak, aby dały kompozycję geometryczną kojarzącą się z bazarem, który był pełnym wyrazu miejscem na kolorowej i nieco chaotycznej Pradze – dodaje.

Styl abstrakcji geometrycznej pozostawia odbiorcom pole do subiektywnej interpretacji. 

– Dzięki temu mural staje się wielopoziomowy i na każdego oddziałuje inaczej. Opowiada widzom historię okolicy i jest wizualną ozdobą, ale dla każdego nieco inną – uważa Daniel Kaliński.

Połączenie nowoczesnego stylu z symbolicznym przekazem nie jest dziełem przypadku. Jak każdy mural, tak i ten, został dostosowany do historii miejsca i otaczającej go architektury. Wyważoną kolorystyką i formą pasuje zarówno do przedwojennych kamienic, jak i do nowego budynku, na którego ścianie powstał. Jego autor podkreśla, że dzieło jest rodzajem pomostu pomiędzy dwoma epokami architektonicznymi.

Podobnie jak wkomponowanie muralu, tak i włączenie nowego budynku do zespołu istniejących kamienic było wyzwaniem, któremu udało się sprostać. – Stalowa 39 to nowoczesny obiekt, który formą, wysokością i wykończeniem fasad odnosi się do unikalnej historycznej zabudowy okolicznych praskich kamienic – mówi architekt Zbigniew Tomaszczyk z warszawskiej pracowni Decorum Architekci / AZT Architekci, która zaprojektowała Stalową 39. 

Ukłonem w stronę sąsiednich kamienic jest biała cegła na elewacjach, która odcieniem pasuje do koloru starszych sąsiadek, a także przedłużenie gzymsów i okna w układzie pionowych pasów. Odniesień do dawnych czasów jest tu jeszcze więcej. – Lokale usługowe w parterach nawiązują do zakładów rzemieślniczych, a kafelki na klatkach schodowych do ceramicznych elementów dekoracyjnych używanych na zewnątrz i wewnątrz kamienic czynszowych – dodaje architekt Irena Lipiec z pracowni Decorum Architekci / AZT Architekci.

Warstwy symbolicznej doszukamy się także w innych miejscach. Na terenie Stalowej 39 znajdziemy tablice pamiątkowe poświęcone byłym właścicielom bazaru (Władysławowi Pachulskiemu i Andrzejowi Domańskiemu) oraz rysunki odtwarzające na kamiennej posadzce dziedzińca zarys kramów. – Świadomi wartości tego miejsca szukaliśmy powiązań z tradycją Nowej Pragi oraz odwołań do dawnego bazaru, co w projekcie ujawniło się w formie muralu i posadzki – mówi Zbigniew Tomaszczyk. 

Przez dziesięciolecia plac wzdłuż ulicy Czynszowej, ciągnący się pomiędzy ulicami Stalową i Strzelecką, stał pusty. Teraz domyka go inwestycja Stalowa 39 realizowana przez Bouygues Immobilier Polska. W jej skład wchodzą dwa 7-kondygnacyjne budynki, w których znajdują się 202 funkcjonalne mieszkania o wielkości od 24 do 112 mkw. 

– Nowoczesna forma budynków, zielone dachy i otwarty zielony dziedziniec, sklepy, kawiarnie, restauracje i usługi w parterach, doskonała komunikacja, szczególnie sąsiedztwo stacji metra – to największe atuty tej inwestycji wymieniane przez Cezarego Grabowskiego, dyrektora sprzedaży Bouygues Immobilier Polska. 

Budowa Stalowej 39 zostanie ukończona pod koniec czerwca.