Niezwykła akustyka i design w nowoczesnej filharmonii

Natura kryje rozwiązania najwyższej jakości. Tym tropem poszli architekci z pracowni HENN z Monachium, projektując wnętrza nowoczesnej filharmonii w niemieckim miasteczku Weikersheim. Sala koncertowa w tym mieście zaskakuje ciepłem, prostotą oraz kojącą dla ucha i duszy akustyką.




By dobrze zrozumieć jakość wnętrz i akustyki w tym gmachu musimy cofnąć się w czasie. Weikersheim to niewielkie miasteczko w Niemczech, ale o wielkiej historii. Pierwsze wzmianki o tej cesarskiej posiadłości pochodzą z 837 roku. Dziś znane jest w całym kraju jako jedno z najsłynniejszych miejsc koncertowych i muzycznych. To właśnie na jego obrzeżach powstała nowoczesna bryła Tauberphilharmonie. Surowy, prosty budynek kryje w sobie ciepłe, przyjazne i pełne drewna wnętrze.


Cesarska jakość dźwięków dzięki akustycznym płytom na suficie i ścianach
Założenie architektów z monachijskiej pracowni HENN było proste – połączyć przeciwieństwa. Bryła budynku o ostrych krawędziach kontrastuje z miękkim krajobrazem zielonych pagórków wokół. A wielkie przestrzenie wewnątrz, wbrew logice, nie przytłaczają użytkowników nadmiernym pogłosem odbijających się dźwięków. Udało się w nich zaplanować akustykę na królewskim poziomie, choć znalezienie odpowiednich materiałów akustycznych nie było oczywiste.



Architekci chcieli wprowadzić do wnętrz naturalność. - Atmosfera, której szukamy jako architekci, musi być tworzona koncepcyjnie. W sali koncertowej atmosferę można kontrolować za pomocą światła i różnych materiałów. W takim otoczeniu drewno po prostu idealnie działa. Promieniuje ciepłem, ma w sobie życie i jest przyjemne w dotyku, co odgrywa rolę w sposobie, w jaki jest postrzegane przez widza, nawet jeśli nie można go dotknąć – opowiada o początkach pracy nad projektem Peter Bäuml, Partner w pracowni HENN. Odpowiedź na połączenie tych wszystkich wymagań miała firma Knauf Ceiling Solutions. Jej rozwiązania z linii paneli Wood Design wprowadzone na rynek dzięki partnerstwu z Knauf Design pozwoliły architektom odpowiedzieć na te wszystkie wymagania.



Oczywiście nie da się osiągnąć akustyki najwyższej próby, która wymagana jest w salach koncertowych, wyłącznie poprzez materiały wnętrzarskie. Dlatego już na etapie samej budowy zastosowano beton o specjalnej masie, który pomaga redukować hałas. Zamknięta z trzech stron ciemną elewacją sylwetka dwóch brył skrywa w sobie nie tylko salę koncertową, ale pokoje do prób, sale konferencyjne, ogromne, przeszklone foyer i kawiarnię.

We wszystkich pomieszczeniach jednak motywem przewodnim jest ciepło drewna. To nawiązanie do emocji, o których od początku myśleli architekci, ale też samych instrumentów muzycznych - w większości wykonane są przecież z drewna. Naturalny odcień, spokojna faktura drewnianych płyt, jednolitość wnętrza powodują, że słuchacze w czasie muzycznych wydarzeń nie rozpraszają się, mogą zatopić się w muzyce.


To wszystko stało się możliwe dzięki panelom będącym dziełem Knauf Design i najnowszym dodatkiem do gamy produktów Knauf Ceiling Solutions o nazwie Wood Design. Jedynymi elementami dekoracyjnymi, które przełamują powtarzalność powierzchni są punkty świetlne. Na suficie okrągłe, niczym połyskujące gwiazdy na ciemnym niebie. Wzdłuż krawędzi schodów i załamań na ścianach oświetlenie zaplanowano jako ciąg ledowych, jasnych linii.

Efekt to nie złudzenie natury. Akustyczne płyty są gipsowo-włókninowe i pokryte powierzchnią fornirowaną naturalnym drewnem. By wzmocnić przyjazność akustyki producent daje możliwość wykonania specjalnych perforacji w płytach. Jest ich aż 6 rodzajów. Wielkość i liczba otworów mogą w zależności od koncepcji wizualnej projektantów być także elementem wystroju.



Gmach filharmonii zawiera jeszcze inne elementy wpisujące go w ekologiczny nurt.  Część całkowitego zapotrzebowania na energię w budynku pokrywana jest ze źródeł naturalnych – sond geotermalnych, umieszczonych w pobliżu brzegów sąsiadującej z budynkiem rzeki Tauber. W zależności od pory roku wydobywa się dzięki nim ciepło lub chłód z wód gruntowych. We foyer zastosowano kamień naturalny - wapień muszlowy pozyskiwany z lokalnych kamieniołomów.



Niepalność ważna dla obiektów publicznych
W przypadku budynków dostępnych dla szerokiego grona osób jak obiekty kulturalne, medyczne, uczelnie, hotele czy biurowce poza designem niezmiernie ważne jest też kryterium bezpieczeństwa przestrzeni. Restrykcyjne przepisy budowlane dotyczą np. wymagań przeciwpożarowych. Nie wszyscy producenci są w stanie spełnić tak wyśrubowane wymogi.

- To problem dla architektów wnętrz. Wybierając rozwiązania pod kątem designu nie zawsze mogą ostatecznie rekomendować jakiś produkt. Może wyglądać pięknie, ale nie spełniać przepisów – przyznaje Alicja Koziej, Menedżerka Techniczna w Knauf Ceiling Solutions.

- W Knauf Design wybraliśmy włókno gipsowe jako podstawowy materiał dla naszej gamy produktów. Stabilność, wyjątkowa odporność ogniowa i szeroki wybór opcji projektowania powierzchni tworzą rozwiązanie, które integruje zarówno bezpieczeństwo, jak i estetykę - wyjaśnia Andreas Wilhelm, dyrektor zarządzający Knauf Design.



Płyty z rodziny Designboard Wood umożliwiają uzyskanie ciekawych efektów wizualnych, a jednocześnie spełniają wymagania dotyczące niepalności, która charakteryzuje się reakcją na ogień: niepalność DESIGNBOARD 230 Wood została sklasyfikowana jako A2-s1,d0. Projektant może wybierać spośród trzech kolorów: dąb, jesion i ciemny orzech amerykański.
Patrząc na wnętrza Tauberphilharmonie można poczuć, że era powrotu do budowania z drewna jest już faktycznie za progiem, a zapowiadane w mediach drewniane wieżowce to realne plany w architekturze, a nie futurologia.






Tauberphilharmonie, Niemcy. fot.:dla Knauf Ceiling Solutions, Stefan Ernst